Sinds de komst van dvd als digitaal medium, is de technologie niet blijven stilstaan. Steeds meer rijst de vraag om digitale dragers aan te wenden als opslagmedium voor archieven die de tand des tijds minder en minder doorstaan. Het is in dat opzicht dat men zo onder meer oude films grondig restaureert en ze vervolgens via dvd ter beschikking stelt aan het filmminnend publiek. De laatste jaren neemt deze trend populaire proporties aan. Tussen al het inhoudloze filmgeweld doet het eens deugd om een filmklassieker uit de oude doos mee te pikken én in een verbeterde kwaliteit te kunnen aanschouwen. De consument weet dit zeker te appreciëren. Getuige daarvan is het succes van Charlie Chaplins The Great Dictator in Frankrijk waar een nieuwe bioscooprelease vorig jaar enkele honderduizenden mensen naar de bioscoop lokte. Ook de dubbeldvd die nadien gelanceerd werd, scoorde zeer goed.

Het idee om het oeuvre van Chaplin grotendeels onder handen te nemen en nieuw leven in te blazen, ontstaat aan het brein van Marin Karmitz, directeur van MK2, één van de grootste film- en videodistributeurs in Frankrijk. Eind 2001 lopen Mo Rothman’s rechten op de distributie van Chaplin films af en vele maatschappijen zijn geïnteresseerd in de overname van deze rechten. De familie van Chaplin echter wil de films opnieuw in de bioscoop herlanceren, wat terughoudendheid bij de potentiële aankopers aanwakkert. Die kijken uiteraard halsreikend uit naar de winst die ze met video- en dvdverkoop kunnen behalen. Josephine Chaplin repliceert dat haar vader films maakte om in de bioscoop te vertonen. Er is een groot verschil tussen een bioscoopzaal en een televisiescherm, televisie bestond niet eens wanneer de meeste van zijn films gemaakt werden, aldus Josephine Chaplin. Voor haar is de komst van Marin Karmitz een geschenk uit de hemel, vermits hij er eenzelfde visie op nahoudt. Karmitz is heel zijn leven al een grote Chaplin-fan geweest en beaamt dat zijn films thuishoren op het witte doek. Op die manier spreekt men een nieuwe generatie filmliefhebbers aan die kennis kunnen maken met Chaplins oeuvre dat zo’n belangrijke invloed op de filmgeschiedenis heeft gehad.

De verklaring waarom precies The Great Dictator als eerste film uitgekozen wordt, ligt in de krachtige eindspeech die volgens Karmitz de dag van vandaag nog steeds van toepassing is. Zijn keuze blijkt de juiste want op het Filmfestival van Berlijn begin 2002 krijgt de film een staande ovatie. Daarmee willigt men gelijktijdig een oude wens van Charlie Chaplin in die deze film maar al te graag in Berlijn in première wou laten gaan. Karmitz vindt het fascinerend dat een overwegend Duits publiek razend enthousiast reageert en dankzij de film toch ook een deel van hun geschiedenis herontdekt. Datzelfde jaar lanceert MK2 de film in ruim 200 Franse bioscoopzalen, ondersteund door een grondig voorbereide marketingcampagne. Meer dan een kwart miljoen Fransen kopen een ticket, een getal dat de verwachtingen ruimschoots inlost te meer sommige recente Amerikaanse releases niet eens zoveel volk lokken. In samenwerking met Warner Home Video besluit MK2 een speciale geremasterde versie van de film op koopdvd uit te brengen die tot op heden al ontelbare keren over de toonbank is gegaan. Een verdere samenwerking valt met zo’n succes zeker te overwegen. Beide firma’s sluiten een akkoord waarbij de meest bekende films van Chaplin dergelijke behandeling zullen ondergaan. Het Filmfestival van Cannes jongstleden heeft de eer om de première van het gerestaureerde Modern Times te mogen vertonen. Tegelijkertijd werkte men bij MK2 achter de schermen verder aan een reeks nieuwe dvd-releases waarbij het beschikbare bonusmateriaal hoog aangeschreven staat. Het plaatst het werk van Chaplin in een sociale, historische en cinematografische context, aldus Karmitz, die er tevens voor zorgt dat elke dvd ingeleid wordt door David Robinson, auteur en biograaf van Chaplin.

In het najaar van 2003 verscheen er bij Warner Home Entertainment een heuse Chaplin verzamelbox met daarin een nieuwe documentaire, op expliciete vraag van MK2 en Warner, samengesteld door Richard Schickel, één van Amerika’s meest gekende en invloedrijkste filmrecensenten. Schickel voelt zich vereerd want ook hij is een grote Chaplin-fan. Schickel is uitermate geschikt voor deze job, op zijn palmares prijken onder meer biografieën van D.W. Griffith en Clint Eastwood, documentaires over film, filmgeschiedenis en de filmmakers, en zoveel meer.

Hij vindt het jammer dat de huidige generatie filmstudenten niet of nauwelijks meer in aanraking komen met de rijk gevulde ontstaansgeschiedenis van film en zijn grondleggers. Daarom vindt Schickel het zijn taak om deze generatie wakker te schudden en hen te confronteren met dit onderdeel van de filmgeschiedenis dat toch deel uitmaakt van het algehele filmpatrimonium. Deze documentaire belicht op grondige en meeslepende wijze het leven van Charlie Chaplin als acteur, schrijver, regisseur en producer waarbij zijn privéleven niet ongemoeid blijft. Het bevat veel uniek en exclusief beeldmateriaal, nooit eerder vertoonde beelden en privéopnames. Schickel strikt vele acteurs, regisseurs en historici om hun samenwerking te verlenen aan deze documentaire. Zo krijgen we onder meer interviews met Johnny Depp, Martin Scorsese, Woody Allen, Milos Forman en Richard Attenborough te zien. De kinderen van Chaplin doen evenzeer hun zegje en daaruit blijkt dat ze de erfenis van hun vader een warm hart toedragen. Een diepgaand en onmisbaar document dat elke fan zal weten te appreciëren.

Hoe gaat de restauratie van al deze films nu precies in zijn werk? MK2 begint de zoektocht naar de best bewaarde kopieën zodoende de algemene condities voor de restauratie te vrijwaren. De Cinematheek van Bologna is reeds jarenlang conservator van Chaplins werk en om die reden verkiest MK2 om met hen in zee te gaan. Heel minutieus selecteert men de kopieën waarvan men een optimale digitale kopie zal trachten te bekomen. De eerste stap bestaat er in om de originele opnames te digitaliseren. Dit gebeurt doort de gespecialiseerde firma Digimage. Verschillende stappen in dit proces verwijderen de kleine printbeschadigingen en witte stipjes die je bij oude films wel eens opmerkt. Vervolgens pakt men manueel zorgvuldig de grotere beschadigde delen aan die via een speciaal digitaal palet aangepast kunnen worden. Bij een tweede stap komt het geluid aan bod. De originele geluidstrack krijgt een grondige opknapbeurt dankzij Lobster Films, een privéfirma die oud geluidsmateriaal professioneel restaureert. Om de hoogst mogelijke kwaliteit te bekomen zoekt men in privé- en officiële collecties naar de best bewaarde geluidsbanden. Ook hier komt veel manueel werk aan te pas. Zo controleert men in hoeverre de dynamiek en de klank van de originele band dient te verbeteren. Tevens verwijdert men tijdens dit proces eveneens alle storende en krakende geluidjes. Nadien verrichten de technici de synchronisatie met de beelden uit de film. Deze handeling is het meest tijdrovende uit het gehele restauratieproces. Daarnaast beslist MK2 om naast de gerestaureerde geluidsband tevens een opgewaardeerde Dolby Digital 5.1-track aan te maken waarbij men meer stereo-effecten kan weergeven. Dit volstaat voor hen echter niet want naast de originele geluidsband krijgen de gedubte talen ook een opknapbeurt.

Voor de filmkenners, filmliefhebbers en Charlie Chaplin-fans mag deze box gewoon niet ontbreken in de collectie. Elke gerestaureerde film is er eentje om trots op te zijn en maakt deel uit van een patrimonium dat we niet zomaar te grabbel mogen gooien. De inspanningen die Warner en MK2 hebben verricht, verdienen een dikke pluim. Zo eenvoudig is dat.
(Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming van de auteur.)