FILM
Close To Home begint in een checkpoint tussen Israël en de Gazastrook: jonge meisjesrekruten controleren er Palestijnse vrouwen op weg naar hun werk in Jeruzalem of op doortocht naar de bezette Jordaanoever. Smadar (Smadar Sayar), net 18 jaar geworden en opgeroepen voor een dienstplicht van minstens twee jaar, snuffelt in handtassen en portemonnees onder het toeziend oog van haar ook al vrouwelijke chef. Ze doet haar werk automatisch en met precisie, al kan ze niet voorkomen dat er af en toe een sigaret breekt of een muntstuk op de grond valt. Tussendoor rookt ze stiekem een sigaretje in een kleedkamer. De saaie rust wordt verstoord wanneer haar collega Dana weigert om nog langer Palestijnse vrouwen te fouilleren. Ze stuurt ze allemaal naar huis. Uiteraard komen daar problemen van en de chef is niet mals: krijgsraad voor alle meisjes indien de schuldige zich niet meldt. Het is uiteindelijk de angsthaas Mirit (Neama Shendar) die zegt dat zij er niks mee te maken heeft, waarop Dana zich bekend maakt als de aanstoker van de herrie en een tuchtstraf krijgt.



Als gevolg van het incident worden de meisjes overgeplaatst naar Jeruzalem. In groepjes van twee patrouilleren ze op straat en controleren de legitimaties van de Palestijnen die door hun wijk passeren. Twaalf uur per etmaal, in weer en wind, sloffen ze langs de winkels zonder veel enthousiasme en vooral zonder hoog ontwikkeld patriottistisch gevoel alsof ze het vaderland zouden verdedigen. De diensttijd is verplicht, voor jongens een meisjes, en niemand stelt het systeem in vraag. Het is de prijs die wordt betaald voor het leven in een land dat sinds z'n bestaan in oorlog verkeert met zijn buren. Je verlaat je post nooit, waarschuwt de chef tijdens het ochtendappél, je gaat nooit zitten, je rookt of drinkt niet en je voert geen gesprekken met voorbijgangers. Smadar laat de woordenstroom met een zekere gelatenheid passeren. Eens op straat doet ze zowat alles wat verboden is: roken, een roomsoes eten, met de handelaars praten, smachtend naar de jongens loeren. Haar teampartner Mirit, de klikspaan, laat ze volledig aan haar lot over. Palestijnen controleren doet Smadar al helemaal niet. Wanneer ze daarover de volgende ochtend op het matje wordt geroepen, zegt ze: ik herken de Arabieren niet uit de rest, wat haar chef uiteraard pure nonsens noemt. Ondanks het strengere toezicht houdt Smadar ook de volgende dagen haar stugge houding vol terwijl Mirit haar best doet om tenminste een paar controles uit te voeren. Maar veel levert het allemaal niet op, want Smadar leidt haar collega voortdurend af met een mooi hoedje in een uitstalraam, een aantrekkelijke man op straat en als ze dan toch een keer overgaat tot een eenmalige controle, dan komt er telkenmale hommeles van met de betrokken Palestijn. Mirit ziet het allemaal met lede ogen aan en lijkt in haar lot te berusten, maar ze heeft ook bewondering voor het rebelse gedrag van haar collega. Zelf is ze te stil en te introvert om een dergelijk gedrag te ontwikkelen. Ze klaagt er thuis over, maar haar vader weigert een kruiwagen in te schakelen voor een snelle overplaatsing.

De relatie tussen de meisjes verandert drastisch wanneer er even buiten hun wijk een bomaanslag gepleegd wordt waarbij slachtoffers vallen. Smadar, die zich onledig houdt aan de andere kant van de patrouillezone, verstijft als ze de klap hoort; Mirit, die zich vrij dicht bij de plaats van het incident bevindt, wordt besmeurd met bloed van een gewonde en verliest in de chaos haar formulieren en haar tas. Smadar komt nog net op tijd om vast te stellen dat haar collega ongedeerd is en ziet hoe Mirit het volgende moment bewusteloos op de grond ligt. Het zijn incidenten waarvoor de meisjes gewaarschuwd zijn, maar waarbij ze niet stilstaan tijdens de dagelijkse routine en die ze ook bewust verdringen, maar het gebeurt, op straat, op de bus, in de supermarkt, een onzichtbare guerrilla uit protest tegen de bezetting, de sluipende discriminatie en de achterstelling.



Dalia Hagar en Vidi Bilu hebben hun film gebaseerd op één van hun beider ervaringen tijdens de reglementaire dienstplicht. We mogen dus aannemen dat de sfeer die ze ophangen over de verhoudingen tussen de jonge rekruten en het contact met hun oversten in hoge mate overeenstemt met de realiteit. In Close To Home spitst hun aandacht zich toe op de problematiek van jonge vrouwen in Israëlische militaire dienst, een uniek verschijnsel in de wereld, want nergens anders is het aantal vrouwelijke militairen zo hoog als in de joodse staat. De regisseurs gaan elke politieke stellingneming zoveel mogelijk uit de weg. Nergens houden ze een pleidooi vóór of tegen de tegenstrijdige standpunten en de tegengestelde belangen in het Midden Oosten. Wat ze vooral highlighten is de lage motivatie van de betrokkenen die op straat openlijke conflicten zoveel mogelijk ontwijken door beleefd en respectvol op te treden wanneer ze een legitimatiebewijs controleren. Of dat strookt met de werkelijkheid kunnen we alleen maar gissen, het Palestijnse standpunt in deze kwestie komt niet ter sprake. Heel anders gaat het er overigens aan toe in Checkpoint van regisseur Yoav Shamir uit 2003 over de mensonterende, brutale en vaak willekeurige behandelingen die Palestijnen uit de bezette gebieden moetn ondergaan aan de grensposten naar de Jordaanoever en Gaza, zij het dat het hier om mannelijke Israëlische soldaten gaat die de dienst uitmaken. Maar dat zijn dus mannen, tot de tanden gewapend en dat maakt wellicht het grote verschil.

De hoofdactrices in deze film, Smadar Sayar als Smadar en Neama Shendar als Mirit, hebben net zoals de rest van de cast weinig tot geen echte filmervaring. Hun prestaties zijn desondanks naturel en ogen zeer professioneel. Alleen Sharon Raginiano als de bitchy chef, herkennen we als de vrouwelijke kolonel uit Yossi & Jagger.

Opvallend is de afwezigheid van racistische of vernederende toespelingen op de Palestijnen. Ook in hun onderlinge gesprekken hebben de meisjes het nooit over de politieke toestand, de spanning op straat, de openlijke vijandelijkheden of de invloed die het werk heeft op hun persoonlijk leven. Dát er sprake is van stress is duidelijk, vooral langs de kant van de chefs die een hautain en bijtend toontje hanteren in hun contacten met de rekruten. Waarover de meisjes het dan wel hebben? Over jongens, over kleren en kapsels, over de banale dingen waar meisjes van die leeftijd mee bezig zijn, jonge adolescenten in abnormale situaties. Close To Home is m.a.w. een zachte film, eentje waarin niet zoveel gebeurt en die vooral in de smaak zal vallen bij arthausliefhebbers van fans van films waarin aandacht wordt besteed aan de kleine menselijke problemen en situaties. Voor de rest is Close To Home, een integere, grappige en sympathieke film over een unieke groep jonge vrouwen in unieke omstandigheden.

BEELD EN GELUID
Dalia Hager en Vidi Bilu hanteren een eenvoudige en directe beeldtaal zonder veel franje. Soms krijgt de film een documentair karakter, vooral in de fragmenten op straat tijdens de patrouilles. Hun kleurenpalet beweegt zich tussen bruin en kaki over staalblauw en grijs met sporadisch zonlicht als zeldzame kleurbrenger. Het beeld is meestal haarscherp, want gefilmd in HDV. Jammer dus dat er sprake is van ghosting of uitwaaiering in snelle en donkere passages, bijna zeker een onvolkomenheid als gevolg van de transfer. Eén keer zijn er ook zeer duidelijk witte digitale blokjes over het hele scherm zichtbaar. Het geluid staat in een 5.1-versie met opvallend veel zijdelingse effecten via de surround en stevige en diepe tonen in het midden. De stemmen zijn perfect verstaanbaar al zal u weinig begrijpen van het gutturaal Hebreeuw dat wordt gesproken. De soundtrack is vrij stevig, zij het eerder onopvallend, met uitzondering van de passage tijdens de aftiteling.



EXTRA'S
Naar goede Homescreengewoonte weinig extra's op deze dvd, zelfs geen Making Of, terwijl die wel op de aftiteling wordt vermeld. U krijgt de traditionele Originele Bioscooptrailer, evenwel zonder ondertitels en een aantal Andere Trailers van recente releases van het label.

CONCLUSIE
Close To Home van regisseurs Dalia Hager en Vidi Bilu, die ook het scenario van de film voor hun rekening namen, is een rustig voortkabbelende productie over het wel en wee van een stel 18-jarige meisjes in verplichte militaire dienst bij het Israëlische leger. Ze leiden een leven van saaie straatpatrouilles overdag en weinig sociale contacten in hun vrije tijd. Hun onderlinge vriendschappen zijn oppervlakkig en eerder toevallig, tenzij een emotionele of professionele crisis hen dichter tot elkaar brengt.