SERIE Het Engelse koninkrijk davert op zijn grondvesten. Nu zijn belangrijkste tegenstander kardinaal Wolsey uit de weg is geruimd, meent koning Hendrik VIII (Jonathan Rhys Meyers) zich eindelijk van het juk van de kerk te kunnen ontdoen en met zijn maîtresse Anne Boleyn (Natalie Dormer) te kunnen trouwen. De beslissing om zijn eerste huwelijk met Catharina van Aragon (Maria Doyle Kennedy) te laten ontbinden is nog altijd niet geratificeerd en om de zaak een beetje in een stroomversnelling te brengen, trekt Henry het kerkelijk gezag in Engeland naar zich toe en benoemt Thomas Cranmer (Hans Matheson) als nieuwe aartsbisschop in Canterbury. Die moet zo snel mogelijk een nieuwe wind laten waaien en vooral zonder enige vorm van kritiek naar de pijpen van de koning dansen. Van dan af gaat het heel snel: Catharina wordt aan het hof verbannen, hun dochter Mary (Sarah Bolger) wordt als bastaard bestempeld en bij nacht en ontij, met enkel een handjevol getuigen in de buurt, geeft de koning zijn jawoord aan Anne, door zijn tegenstanders liefdevol betiteld als "de koninklijke hoer" alvorens haar met veel bravoure tot nieuwe koningin te kronen. Een echte queen of the people zal ze nooit worden, want het volk moet bijna met stokken naar de ceremonie gedreven worden. Vooral de verbanning van Catharina zet in katholieke kringen veel kwaad bloed en Paus Paulus III (Peter O'Toole) dreigt zelfs openlijk met excommunicatie. Eén en ander heeft op Henry het compleet tegengesteld effect: hij ziet het als zijn nieuwe missie om de bevolking onder dwang te bekeren tot een nieuw geloof waarin de aflatenhandel en de archaïsche Latijnse missen van de Heilige Stoel in de ban worden gedaan. De architect van dit alles is Henry's eerste minister Cromwell (James Frain) die van de gelegenheid profiteert om de rijke kloosterordes intens te pluimen en hun bezittingen in de bodemloze Engelse schatkist te storten.
Henry eist bovendien dat iedereen die voortaan een positie van betekenis aan het Engelse hof ambieert een onvoorwaardelijke eed van trouw zweert met de belofte het gezag van de koning onder alle omstandigheden voorrang te geven op dat van de kerk. Bij sommigen zorgt de eed echter voor een gewetensconflict, want de paus heeft uitgevaardigd dat al wie de eed zweert een enkel ticket naar het vagevuur bestelt. Eén van de koppigste tegenstanders is Henry's voormalige adviseur Thomas More (Jeremy Northam) die nochtans persoonlijk gezworen heeft de koning nooit in het openbaar tegen te spreken en die de vorst in het verleden meer dan eens uit penibele situaties heeft gered. Maar hij kan het niet in overeenstemming brengen met zijn geweten om te zweren en zijn koppigheid levert hem een ereplaatsje op het schavot. Ook blijft een handjevol dienaars trouw zweren aan de oude en onttroonde koningin en met de actieve participatie van de Heilige Stoel worden er tal van moordaanslagen voorbereid waarvan Anne het voornaamste doelwit is. Ze weet echter keer op keer de dans te ontspringen. Catharina draagt haar lot gelaten, maar afstand doen van de koninginnentitel is beneden haar waardigheid. Ze voelt zich bovendien diep vernederd wanneer ze onder meer de kroonjuwelen terug moet geven.
Maar het grootste gevaar voor het huwelijk van Henry en Anne komt van binnenuit: de troonopvolger die Anne geacht wordt te baren blijkt een troonopvolgster (Elizabeth) te zijn, ondanks de voorspellingen van allerlei zéér bekwame (ahem ahem) sterrenwichelaars en pendelaars die de koning met stelligheid een zoon beloven. Dat legt bovendien een zware hypotheek op de internationale betrekkingen van het huis Tudor: het Franse vorstenhuis weigert bijvoorbeeld om Anne als koningin te erkennen en koning Francis (Emmanuel Leconte) slaat hooghartig een voorstel af om de Dauphin van Frankrijk te laten trouwen met Elizabeth. De minimale voorwaarde om over vrede te praten is dat Mary opnieuw vóór Elizabeth voor de opvolging in aanmerking komt, wat Henry principeel weigert. Anne wordt nog verschillende keren zwanger, maar de zwangerschappen draaien één voor één uit op miskramen. Anne wordt van de weeromstuit krankzinnig, zeker nadat ze éénmaal een miskraam heeft wanneer ze de vorst een andere vrouw ziet kussen. De entourage begint hardop te fluisteren dat het uitblijven van een mannelijke troonopvolger een goddelijke straf is voor de promiscue huwelijk van Henry en Anne en het gaat zelfs zover dat de koning de geruchten zélf begint te geloven en op de duur naar een goed excuus zoekt om ook zijn tweede huwelijk nietig te laten verklaren. Eén goede reden heeft hij alvast: bij een onverwacht bezoek aan het landgoed van lord Edward Seymour (Max Brown) heeft hij een glimp opgevangen van zijn oogverblindende dochter Jane (Anita Briem). De onverwachte dood van Catharina zorgt mogelijk voor een uitweg uit de impasse: aangezien tal van buitenlandse instanties het huwelijk met Anne nooit hebben erkend, is de koning in hun ogen officieel opnieuw vrijgezel. Eén detail: Anne zelf moet nog uit de weg geruimd worden, een kolfje naar de hand van Cromwell die meermaals door Anne bedreigd is en die nu zijn kans schoon ziet om een resem getuigen op te laten draven, waaronder hofmuzikant Mark Smeaton (David Alpay) en kamenier William Brereton (James Gilbert), die tijdens een martelsessie toegeven dat ze met de koningin geslapen hebben. Ironisch genoeg blijft daardoor Annes enige échte minnaar buiten schot...
Geven we nu het einde weg door te vertellen dat Anne op het schavot eindigt en de koning de handen vrij heeft op een nieuwe verbintenis aan te gaan? Hopelijk niet, want anders hebt u tijdens de les geschiedenis niet opgelet. De familiegeschiedenis van de adellijke Tudors blijft intrigeren, alhoewel de historische precisie in deze reeks ver te zoeken is. In vergelijking met het eerste seizoen wordt er in deze tweede jaargang over de belevenissen op de grootste seksboerderij van Europa - het Britse koningshuis van de 16de eeuw - nog een versnelling hoger geschakeld. De opkomst en ondergang van Anne Boleyn gaat gepaard met lekker vettige intriges die elkaar qua gemeenheid blijven overtroeven, bloederige vetes vol listen en lagen en vooral een sfeer van seksuele bedrijvigheid waarin naar goeie betaaltelevisiegewoonte niet op een tietje meer of minder wordt gekeken. Wanneer Henry en Anne eindelijk officieel hun huwelijk consumeren - niet dat het al dan niet wettelijke karakter in de ogen van de Heilige Apostolische Kerk een groot probleem is - bespringen de twee elkaar in alle gretigheid en beginnen ze te copuleren als beesten. Hun relatie is zo vernietigend dat de toekomst van het Britse rijk in het gedrang komt en dat Henry onder meer de relatie met zijn spirituele leider More zodanig op het spel zet dat zijn eigen moreel gezag eronder lijdt. Meyers is een seksueel roofdier; in één scène eist hij zonder verpinken om te mogen neuken met de vriendin van één van zijn onderdanen, enkel en alleen als compensatie omdat die zonder toelating door zijn landerijen is gereden.
Met Jonathan Rhys-Meyers en Natalie Dormer is alvast de goede casting van het eerste seizoen bevestigd, met een charismatische en intelligente koning die misschien niet het nodige gezag heeft, maar wel sex-appeal en een als maar getiktere koningin, mysterieus en sexy, maar alom dominant en onvoorspelbaar. Natalie Dormer heeft er met haar eerste rol van betekenis onmiddellijk ééntje te pakken waar nog lang over zal worden nagekaart en waarmee ze allicht nog flink vereenzelvigd zal worden. Maar ik heb vooral genoten van de rol van Peter O'Toole die weliswaar niet met één van de twee protagonisten in eenzelfde scène te zien is, maar in alle scènes waarin hij meespeelt alle tegenstand overklast als hauteine paus en die tegelijkertijd tragisch lachwekkend is omdat de koning van Engeland met al zijn decreten systematisch zijn reet afveegt, maar evengoed huiveringwekkend in de eenvoud waarmee hij tegenmaatregelen afkondigt en zijn charisma misbruikt om de diepgelovige dienaars aan zijn voeten om te praten om de klus van huurmoordenaar op zich te nemen. De productiewaarde van de reeks ligt nogal aan de hoge kant, wat altijd een aangenaam pluspunt is. Qua decors, kostuums en figuranten is er duidelijk niet op een centje gekeken. Scenarist Michael Hirst weet een mooie mengeling te maken van fictie en realiteit, waarbij hij genoeg in het ongewisse blijft over het tijdsverloop om een vlotte vertelling te garanderen: prinses Elizabeth groeit op een paar afleveringen nagenoeg uit tot een kindje uit de lagere school zonder dat de andere personages noemenswaardig ouder worden, Anne wordt om de haverklap opnieuw zwanger, enzt. Hirst heeft duidelijk een doel voor ogen: de val van Anne Boleyn is de grote climax en er wordt ondanks de vele sub- en nevenplots redelijk rechtlijn ig naartoe gewerkt. Laten we het dus maar flink door de vingers zien dat de Henry uit de reeks compleet historisch niet lijkt op de rosse vadsige papzak op de schilderijen.
BEELD EN GELUID De in high definition geschoten reeks overtreft de verwachtingen ruim; de levensechte kleuren, de smossige schaduwen van het kaarslicht in de halfverlichte gangen van Whitehall en de details in het gebladerte zijn allemaal kwalitatief in orde en geven de televisieserie een bijzonder filmisch uitzicht. Er is veel moeite in de productie gestopt en het rendeert ook allemaal nog maximaal ook. De Engelse Dolby TrueHD 5.1-track levert een goed ruimtelijk effect, zorgt constant voor de juiste atmosfeer, tot en met vogelgekwetter wanneer er voor de deur van Henry's kasteel een steekspel wordt gehouden en als ik er een scène mag uitpikken die de kwaliteit illustreert: er is bijvoorbeeld ééntje waarin een paardenescorte voorbijdraaft en je de paarden van diep in de achterkanalen kan horen aankomen tot wanneer ze voorbij zijn geraasd. De subwoofer wordt onder meer actief gebruikt bij de aanslag op Anne en in nagenoeg elke scène waarin iemands hoofd op het kapblok terechtkomt (en dat zijn er dit seizoen nogal wat).
EXTRA'S De extra's zijn helaas niet zo talrijk uitgesmeerd als bij het eerste seizoen. In To Capture A King (8 min.) vertelt Jonathan Rhys-Meyers hoe hij het spelen van koning Henry ervaart, en hij wordt daarvoor bijgestaan door enkele geschiedkundigen. Een tweede acteur die zijn rol mag komen becommentariëren is Peter O'Toole in To Play A Pope (9 min.). In de laatste van de drie featurettes, Love And Passion In Tudor Times (8 min.) wordt de seksuele moraal, of beter het gebrek daaraan, aan het hof in de tijd van de Tudors geschetst. Als afsluiter bevat de Blu-ray nog een paar Trailers, onder meer voor het eerste seizoen, wat me een beetje zinloos lijkt omdat ik me niet kan voorstellen dat u bij deze reeks zou inpikken bij seizoen 2.
CONCLUSIE Ik hoop dat met The Tudors een zekere standaard wordt neergezet om in de toekomst televisieseries op Blu-ray uit te brengen. De reeks is zowel inhoudelijk als technisch zeker een aanrader.
Studio:
Sony Pictures HE
Regie:
Jeremy Podeswa, Colm McCarthy, Ciarán Donnelly, Dearbhla Walsh, Jon Amiel Met:
Jonathan Rhys Meyers, Henry Cavill, Natalie Dormer, Nick Dunning, Maria Doyle Kennedy, James Frain, Jamie Thomas King, Peter O'Toole, Jeremy Northam
Film:
9/10
Extra's:
3/10
Geluid:
9/10
Beeld:
9,5/10
Regio:
B
Genre:
Historisch
Versie:
Benelux (NL/FR)
Jaar:
2008
Leeftijd:
16
Speelduur:
525 min.
Type DVD:
SS-DL
Beeldformaat:
1.78:1 HD
Geluid: Engels Dolby TrueHD 5.1
Frans Dolby TrueHD 5.1
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Arabisch
Extra's:
• Documentaire "To Capture A King"
• Documentaire "To Play A Pope"
• Documentaire "Love And Passion In Tudor Times"
• Trailers
• BD Live