FILM
Kunsthistoricus Robert Langdon (Tom Hanks) wordt ondanks de vele heilige huisjes van de katholieke kerk waar tegen hij in The Da Vinci Code aangeschopt heeft, ontboden op het Vaticaan. De Illuminati, een geheime broederschap die wraak wil nemen voor de vervolging van wetenschappers door de kerk, heeft vier kardinalen ontvoerd die ze wil slachtofferen op het altaar van de wetenschap. Als kers op de taart willen ze met een antimateriebom, in het CERN in Zwitserland ontwikkeld als alternatieve energiebron, het Vaticaan tot puin reduceren. Normaal gezien zou een verstandig mens het Vaticaan in dergelijke omstandigheden laten ontruimen. Rome staat echter in rep en roer omdat de vorige, populaire, progressieve paus is overleden en de kardinalen in conclaaf bijeen zijn om een opvolger te kiezen. Het Sint-Pietersplein ziet letterlijk zwart van het volk dat zich intussen amuseert met het inslaan van eenieders hoofd al naargelang ze voor of tegen stamcelonderzoek zijn. De ogen van de hele wereld zijn gericht op de katholieke kerk. Langdon is misschien de enige die de serie cryptische puzzels kan oplossen waarmee de kardinalen op tijd kunnen gered worden. Daarvoor heeft hij echter toegang nodig tot de archieven van het Vaticaan en die kan normaal gesproken alleen de paus hem geven. De beheerder van de wereldse paapse zaken, kamenier Patrick McKenna (Ewan McGregor), wil hem die toestemming wel verlenen gezien de zaak dringt. Om het uur wordt er namelijk een kardinaal van de prefiriti, de grootste kanshebbers op de paustitel, vermoord, en de politie komt altijd net te laat. Er zijn blijkbaar grotere belangen in het spel, waarbij iemand probeert om de verkiezingen voor de nieuwe paus naar zijn hand te zetten.
Het verschil tussen de theatrical cut en de director's cut van Angels And Demons moet vooral gezocht worden in de hoeveelheid gore waarmee er op nogal grafische wijze enkele personages uit de film om zeep worden geholpen. Angels And Demons laat daardoor een iets minder gepolijste indruk na dan The Da Vinci Code, alhoewel auteur Dan Brown met een verhaal over een nazaat van Jezus Christus en één over bedrog bij de pausverkiezingen alvast tweemaal de banvloek van de kerk over zich af wist te roepen. Waarom de katholieke clerus overigens zo van leer trok tegen deze film, zodat er bijvoorbeeld niet in het Vaticaan mocht worden gefilmd, is niet goed te begrijpen, want één van de boodschappen die de film uitdraagt is juist dat wetenschap en religie niet noodzakelijk tegengestelde polen zijn. Zo wordt er meer dan eens, zelfs soms iets té nadrukkelijk, gepleit voor coëxistentie tussen beide, alhoewel er over zaken als het wangedrag van de kerk tegen Galilei zelfs in kerkse milieus geen discussie meer is. In geval van The Da Vinci Code was er nog iets te zeggen voor het rabiate antiklerikale standpunt van Dan Brown, want hij schilderde de katholieken af als een bende samenzweerders voor wie het hoogste genot een potje zelfflagelatie is. Angels And Demons is een stuk milder.
De twee verhalen staan min of meer los van elkaar en het personage van Robert Langdon is het enige wat ze erbindt. Als boek is The Da Vinci Code de sequel op Angels & Demons, terwijl voor de films net het omgekeerd geldt, maar afgezien van een venijnige opmerking van een medewerker van het Vaticaan over Langdons vorige "aanvaringen" met de kerk is er eigenlijk geen inhoudelijk verband tussen de twee. De auteur weet in zijn werk z'n voorliefde voor geheime genootschappen, een technologische insteek zoals de studie naar antimaterie en héél veel cryptische raadseltjes bij elkaar te brengen en er een rigide geheel van te brouwen. De auteur kan zeer goed op de suspension of disbelief inspelen: zoals het nauwelijks denkbaar is dat de verkiezing van een paus doordrongen zou zijn van corruptie en dat een formidabele tegenstander genoeg momentum kan creëren om een complete chaos te creëren, zo onwaarschijnlijk is het dat antimaterie in een proefbuisje kan worden gegenereerd en waarbij het enige wat een cataclysme kan voorkomen zoiets simpels als een batterijtje is.
Regisseur Ron Howard heeft na de eerste film alleszins zijn huiswerk opnieuw gemaakt en alhoewel de visuele stijl naadloos bij het vorige deel van de Brown-verfilmingen aansluit, is er in Angels And Demons minder plaats voor overdreven moeilijke redeneringen. Het feit dat de film zich binnen de tijdsspanne van één avond afspeelt geeft er een 24-achtig trekje aan, wat niet noodzakelijk slecht hoeft te zijn: het tempo ligt hoog en je weet bijna niet waar eerst kijken. Het vrouwelijke personage dat in de vorige film werd vertolkt door Audrey Tautou in een vrij prominente rol, wordt in deze film neergezet door de Israëlische actrice Ayelet Zurer in de rol van wetenschapster Vittoria Vetta, maar ze wordt veel meer naar het achterplan geschoven. Van enige seksuele spanning tussen het tweetal is er geen sprake; zelfs als ze zich als getrouwd koppel mengen tussen de toeristen in een kerk, ga je twijfelen aan de seksuele voorkeur van de beide acteurs, zo'n ijskonijnen zijn het. De tegenspeler van Tom Hanks is veel nadrukkelijker Ewan McGregor als camerlingo, een soort behartiger van de belangen van de Roomse Heilige Stoel bij de overgang tussen twee pausen. McGregor weet goed de tegenstrijdige belangen van zijn karakter in beeld te brengen, komt geloofwaardig over als een priester die in een vorig leven nog bij de luchtmacht heeft gediend, en zonder de afloop van de film te willen vertellen kan hij bijzonder goed het conflict van zijn personage zichtbaar maken. Maar de film scoort volgens mij vooral door de hele resem spectaculaire scènes die het geheel larger than life maken: een man wordt levend verbrand in een vuur op een altaar in een kerk, een priester probeert een op het Sint-Pietersplein gelande helikopter in veiligheid te brengen vooraleer het ding ontploft, en Hanks en zijn lijfwacht slaan de bibliotheek van het Vaticaan kort en klein om hun hachje te redden.
Angels & Demons is een spannende detective, maar welbeschouwd is de plot heel onwaarschijnlijk. Waarom zou iemand antimaterie uit één van de best bewaakte kenniscentra van de wereld stelen om vervolgens de paus te vergiftigen, een spoor van aanwijzingen achterlaten in een obscuur 16de eeuws boekwerk van Galilei, vervolgens Langdon binnenhalen om de raadseltjes op te lossen en uiteindelijk nog een paar rare toeren uithalen met als bedoeling verkozen te worden tot nieuwe paus? Als masterplan kan het allicht tellen. Om het echter in de katholieke sfeer te houden: het ergens ver gaan zoeken is géén hoofdzonde en omwille van de strakke regie en de bloedstollende actie vergeven we graag de absolutie.
BEELD EN GELUID D'r werd bij de Beneluxversie van The Da Vinci Code min of meer terecht moord en brand geschreeuwd omdat de disk het moest stellen met een Engelse Dolby Digital 5.1-track terwijl de Dolby True HD-track die op andere internationale releases te vinden was op de lange baan was geschoven, terwijl een dergelijke track voor een trivialiteit als de Franse dubbing plots wél mogelijk bleek. Voor Angels And Demons heeft Sony van de eerste keer de juiste beslissing genomen; we krijgen een mooie, sterk ambiënte DTS-HD track die net als de film bol staat met spektakel. Wie zich verwacht aan meer puzzeltjes en nietszeggende dialogen, komt gelukkig bedrogen uit, maar de auto's gieren door Rome, de helikopters vliegen af en aan en er ontploft antimaterie dat het een lieve lust is. De track is scherp, heeft veel punch en is soms zelfs lichtjes overdreven: het gezoef van protonen in de deeltjesversneller van het CERN is bijvoorbeeld wetenschappelijk gezien compleet belachelijk. Hans Zimmers score klinkt als een kloppende polsslag en zweept de kijker nog meer op. Het beeld is soms donker - naarmate de film vordert, valt de avond over Rome - maar altijd scherp en doet de kunsthistorische details van de kerken in Rome op afdoende wijze recht aan, maar ook bijvoorbeeld de rimpels op de huid worden perfect weergegeven. Het contrast tussen licht en donker is net één van de benchmarks van deze film, waarmee onder meer Robert Langdons claustrofobie mooi visueel in beeldtaal wordt vertaald. Het contrast is sterk. De kleuren, zoals het rood van de gewaden van de kardinaals uit het conclaaf , zijn netjes afgelijnd.
EXTRA'S De eerste disk bevat zowel de theatrical als de extended edition van de film, vergezeld van dezelfde extra's, waarvan er een paar op de eerste en het gros op de tweede disk staan. Een nieuwigheidje waarmee Sony tracht klanten te lokken is MovieIQ, voor de bezitters van een 2.0-compatibele internetconnectie een verbinding met een online database die ongeveer dezelfde informatie biedt als de Internet Movie Database. Met een filmpje van een minuut wordt deze nieuwe feature toegelicht. Ook kletsen met andere op het web surfende filmfans via Cinechat en een BD Live-optie zijn aanwezig, maar dergelijke extraatjes brengen over het algemeen weinig zoden aan de dijk. De eerste disk bevat nog twee documentaires. Writing Angels And Demons (10 min.) gaat over de aanpassingen waarmee men van Angels & Demons een prequel heeft omgetoverd naar een sequel,en geeft ook aan in hoeverre regisseur Ron Howard de kritiek op The Da Vinci Code heeft begrepen en minder niet ter zake doend gebazel in zijn film heeft gestopt. Angels And Demons: The full story (10 min.) vertelt enkele details over het productieproces, zoals het schieten op locatie, het bouwen van de sets en het stuntwerk.
De tweede disk opent met de interactieve featurette The path of Illumination. Hierbij kan je je voortbewegen tussen enkele van de voornaamste locaties van de film en kan je wat achtergrondinformatie oproepen over de getoonde gebouwen en de in de plot gebruikte begrippen. Af en toe zit er nog een kort filmpje bij met beelden van de set, zoals Tom Hanks die handtekeningen uitdeelt. In de feature met de licht sarcastische titel Rome was not built in a day (17 min.) zien we hoe Ron Howard en zijn crew handig door middel van de digitale trucendoos om het probleem zijn gefietst dat het Vaticaan geen toestemming gaf om op locatie te filmen - Dan Brown en de katholieke kerk zijn nog altijd niet de beste vriendjes. Na het bekijken van de featurette moeten we zeggen dat de makers dit technische euvel zeer goed hebben verholpen en dat er haast niets van de merken is. Characters in search of the true history (17 min.) vertelt over de aankleding van de karakters en het creëren van historisch aanvaardbare rekwisieten zoals de kleding van de kerkleiders. De deeltjesversneller van het onderzoekscentrum voor nucleaire fysica CERN in Zwitserland speelt een belangrijke rol in de film. Meer achtergrondinformatie over het wereldvermaarde onderzoeksinstituut krijg je in Cern: Pushing the frontiers of knowledge (15 min.). Ook Handling props (12 min.) gaat over de rekwisieten en dan meer bepaald over wat Howard in zijn film moest aanpassen omdat het Vaticaan op sommige voorwerpen het copyright heeft. De laatste, kortste maar zeker niet minst interessante documentaire This is an ambigram (5 min.) gaat over de wiskundige John Langdon die al voor het schrijven van Angels & Demons een bron van inspiratie was voor schrijver Dan Brown, die de ambigrammen (woorden die je zowel ondersteboven als gewoon kan lezen) voor de film heeft ontworpen, en die van Brown de eer kreeg dat het hoofdpersonage uit zijn boeken naar hem werd vernoemd.
CONCLUSIE De extra's schieten misschien net iets te kort om er een toprelease van te maken, maar Angels And Demons overstijgt zijn voorganger, alhoewel sommigen dit een dumbed down-versie zullen vinden. Zo lang het winkeltje van Brown blijft draaien mogen we echter nog films van dit genre verwachten: The Lost Symbol, waarin de vrijmetselaars eraan moeten geloven, zal waarschijnlijk tegen 2012 of zo verfilmd worden.
Studio:
Sony Pictures HE
Regie:
Ron Howard Met:
Tom Hanks, Ewan McGregor, Ayelet Zurer, Stellan Skarsgård, Pierfrancesco Favino, Armin Mueller-Stahl
Film:
9/10
Extra's:
6,5/10
Geluid:
9/10
Beeld:
9/10
Regio:
B
Genre:
Thriller
Versie:
Benelux (NL/FR)
Jaar:
2009
Leeftijd:
16
Speelduur:
146/138 min.
Type DVD:
SS-DL
Beeldformaat:
2.35:1 HD
Geluid: Engels DTS-HD MA 5.1
Frans DTS-HD MA 5.1
Duits DTS-HD MA 5.1
Extra's:
• Geanimeerde menu's
• Movie IQ
• Cinelink
• BD Live
• Documentaire "Writing Angels And Demons"
• Documentaire "Angels And Demons: The full story"
• Encyclopedie "The path of Illumination"
• Documentaire "Rome was not built in a day"
• Documentaire "Characters in search of the true history"
• Documentaire "Cern: Pushing the frontiers of knowledge"
• Documentaire "Handling props"
• Documentaire "This is an ambigram"