:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> ELEPHANT
ELEPHANT
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2012-10-24
FILM
In z’n film Elephant portretteert regisseur Gus Van Sant een aantal studenten op een Amerikaanse school op het moment dat in een verlaten studiezaaltje twee medeleerlingen zich gereedmaken om een bloedbad aan te richten. Ze hebben bruine camouflagepakken aangetrokken en zware tassen meegenomen en uit één van hun rugzakken steekt de ingepakte loop van een jachtgeweer. Ze komen niet ongezien, dan wel ongemoeid via de zuidingang de school binnen en alleen de 15-jarige John McFarland, blond en in een eigeel t-shirt, vindt hun gedrag verdacht en zal proberen om te voorkomen dat leerlingen en professoren het gebouw nog betreden, want het is druk in en om de school, met leerlingen die zich opmaken voor de eerste les van de dag en leraren die zich naar hun instructielokalen spoeden. 

 

Van Sant heeft een voorliefde voor camera’s die z’n personages in lange takes volgen, liefst op de rug en met een beperkt aantal dialogen. Karakteruitdieping is aan deze regisseur niet besteed, want hij gaat vooral voor sfeer en spanning en die brengt hij vanaf de eerste minuut in Elephant in positie. We zien hoe John door z’n vader afgezet wordt aan het campusterrein en er een conflict ontstaat omdat de vaderfiguur ondanks het vroege uur te diep in het glas gekeken heeft. Terwijl John z’n oudere broer belt met het verzoek z’n vader én de auto op te halen zien we een iets oudere jongen met z’n vriendinnetje op het secretariaat van de school, vervolgens een wat ouderwets gekleed meisje dat van de gymlerares een uitbrander krijgt omdat ze shorts meegebracht heeft, een medeleerling die op het gazonnetje vóór de schoolgebouwen punks fotografeert en daarna richting doka trekt om z’n foto’s af te drukken, drie vriendinnen die afspreken om na de les samen te gaan shoppen, etc. Het is een doodgewone dag op een doodgewone school. Maar in een flashback toont Van Sant hoe in één van de klassen een donkerharige jongen gepest wordt door de medeleerlingen en achteraf in het toilet de smurrie van z’n trui veegt. Het is Alex, de jongen die ondertussen met z’n eveneens gepest homovriendje een jachtgeweer en twee pistolen laadt nadat op drie verschillende plekken kleine dynamietladingen zijn aangebracht om paniek te veroorzaken. Als ze door de gang rennen, knallen we ze één voor één af, geeft hij z’n maatje als opdracht.

 


Van Sant illustreert het doen en laten op de school aan de hand van de personages die hij ons na elkaar voorstelt. Hij gebruikt daarvoor een procedé dat al eerder in z’n films aan bod kwam: dezelfde scène via de ogen van verschillende personages weergeven waardoor de chronologie verstoord wordt en het ultieme moment uitgesteld zonder dat de spanning daaronder lijdt. Het is een handigheidje, maar in Elephant bewijst het z’n doelmatigheid, veel meer dan bijv. in Last Days over de dood van een rockster, waarin hij met het trucje al een keer voorzichtig experimenteerde. In de epiloog zien we het bloedbad dat aangericht wordt. Andere regisseurs zouden de scène als aanleiding gebruiken, Van Sant monteert ze helemaal op het eind. Hij is nl. niet geïnteresseerd in het waarom en waardoor; hij beperkt zich tot de vaststelling dat dergelijke moordpartijen gebeuren. De toon is rustig en afstandelijk. Van Sant hoeft geen verklaring voor het gedrag van de daders, geen excuus voor het bloedbad dat ze aanrichten, geen sociaal-maatschappelijke poeha in een poging het fenomeen te verklaren. Rampen gebeuren en geen enkele redelijke verklaring kan hun impact afzwakken.

 


Wellicht vindt u dat Van Sants aanpak een gebrek aan morele verantwoordelijkheid verraadt, dat een dergelijke zinloze moordpartij niet zonder verklaring kan blijven. Maar dan moet u beseffen dat de regisseur ook maar een buitenstaander is die geconfronteerd wordt met feiten waarvoor hij geen verklaring heeft. Ik wil dat het publiek observeert en z’n eigen conclusies trekt, zegt hij daarover, welbeseffend dat z’n werkwijze ingaat tegen de gebruikelijke gang van zaken. Vandaar dat Van Sant geen financiers vond voor Elephant, want een dergelijk onderwerp is nauwelijks tot een commercieel succes om te smeden. De bijval die z’n eerder film Good Will Hunting genoot verschafte hem evenwel een zekere financiële onafhankelijkheid waardoor hij de film uit eigen middelen kon realiseren.


Er wordt weinig echt geacteerd in Elephant, want nogal wat situaties zijn uit het leven van de acteurs/studenten geplukt. Alleen de blonde jongen John en de beide jongens die de aanslag op hun medestudenten voorbereiden hebben een specifieke rol in de film. Precies daardoor kan de film bogen op een zeer groot realisme. Het aantal dialogen is tot het strikte minimum beperkt en wat wordt gezegd heeft meestal betrekking op doodgewone zaken: de kwaliteit van een foto, de looks van een sexy medestudent, de ontmoeting met een vriend, een confrontatie tussen een leerling en een leraar (in dit geval John omdat hij als gevolg van de dronkenschap van z’n vader te laat op school verschijnt), etc. Van Sant houdt het allemaal heel gewoon en direct, terwijl de spanning wordt opgebouwd met wat de kijker maar af en toe te zien krijgt: de voorbereidingen van Alex en z’n vriend Eric in een leeg schoollokaal.

 
BEELD EN GELUID
Als gevolg van de moderne look van het schoolgebouw (veel glasoppervlakken) is Elephant een film met veel kleur en veel tegenlicht. Het geel van Johns t-shirt is zeer opvallend en dat effect komt later terug als Van Sant een zwarte jongen introduceert met een gelijksoortig shirt. Opnieuw volgt hij z’n personage op de rug in een lange take waarvan je als kijker verwacht dat hij van bepalende invloed zal zijn op de gang van zaken. Het is typisch voor Van Sant dat precies die scène helemaal anders uitdraait. Het geluid beperkt zich tot de dialogen, hier een daar een streepje muziek en vooral veel achtergrondgeluid dat via de achterste kanalen voor een brede ruimtelijke ervaring zorgt.
 
EXTRA’S
In het Interview met de Regisseur legt Van Sant uit waarom hij dit onderwerp op deze manier heeft aangepakt en welke reacties hij van de toeschouwer verwacht. Voorst kan u naar de Britse film Elephant van Alan Clark kijken waarin een man willekeurig een aantal mensen over de kling jaagt op verschillende locaties. Ter afsluiting is er de Originele Bioscooptrailer, gevolgd door Andere Trailers uit het oeuvre van Gus Van Sant.

 
CONCLUSIE
E
lephant van regisseur Gus Van Sant is op z’n best een controversieel project dat niet iedereen op prijs zal stellen wegens de keuze van de regisseur om het onderwerp op geen enkele manier van een sociaal-maatschappelijke context of verklaring te voorzien. Stilistisch is er evenwel sprake van een opmerkelijke film. Technisch is de release in orde. In de bonussectie zit een Interview met de regisseur waarin hij z’n aanpak verdedigt.



cover




Studio: A-Film

Regie: Gus Van Sant
Met: Alex Frost, Eric Deulen, John Robinson, Elias McConnell, Jordan Taylor, Carrie Finklea, Nicole George, Brittany Mountain, Alicia Miles, Kristen Hicks, Bennie Dixon, Nathan Tyson, Timothy Bottoms, Matt Malloy, Ellis Williams

Film:
7,5/10

Extra's:
3/10

Geluid:
8/10

Beeld:
8,5/10


Regio:
2

Genre:
Drama

Versie:
Benelux (NL)

Jaar:
2003

Leeftijd:
12

Speelduur:
81 min.

Type DVD:
SS-DL

Barcode:
8716777929391


Beeldformaat:
1.77:1 PAL

Geluid:
Engels DTS 5.1
Engels Dolby Digital 5.1
Frans Dolby Digital 5.1


Ondertitels:
Nederlands, Frans
Extra's:
• Interview met de Regisseur
Elephant by Alan Clark
• Originele Bioscooptrailer
• Andere Trailers

Andere recente releases van deze maatschappij