:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> WUTHERING HEIGHTS
WUTHERING HEIGHTS
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2013-04-19
FILM
Als de regisseur van twee strakke sociaal-realistische films zoals Red Road (2006) en Fish Tank (2009) zich aan een klassieker uit de Angelsaksische letteren waagt en dan met name eentje die uitgegroeid is tot een populaire wereldliteratuurtitels, dan is er reden om de wenkbrauwen te fronsen, want Andrea Arnold is niet het type regisseur dat vereenzelvigd wordt met erotische hersenspinsels van een dominees dochter uit het godvergeten Thornton in West-Yorkshire. Anderzijds is het uiteraard interessant dat een dergelijke filmmaker haar licht over de door de schrijfster (Emily Brontë) beslist geromantiseerde verhaalstof laat schijnen ten einde de realistische context van toen aan de oppervlakte te brengen. En dat doet Andrea Arnold, want in tegenstelling tot veel leeftijdsgenoten in de branche is zij puur geïnteresseerd in de menselijke maat van de verhaalstof die ze onder ogen krijgt. Vandaar ook dat ze scenariste Olivia Hetreed niet voor 100 procent de vrije hand kon laten, maar zelf in belangrijke mate bijdroeg tot de totstandkoming van de bewerking van Emily Brontës enige roman uit 1847 (onder het mannelijke pseudoniem Ellis Bell, want vrouwen die boeken schreven, het was halfweg de 19de eeuw not done).

 

Mocht u de dramatische geschiedenis over Catherine Earnshaw en Heathcliff niet kennen, dan heeft u één van de grote litteraire liefdesaffaires uit de westerse literatuur gemist – wat wij ons niet voor kunnen stellen, maar misschien zijn er echt wel marsmannetjes onder ons - en dan wordt het tijd om dat gat in uw cultuur te vullen. Wij helpen u daar graag bij in een paar regels: vader Francis Earnshaw brengt van zijn reis naar de Caraïben een jongen mee die hij op straat heeft gevonden. Hij is zwart, spreekt nauwelijks Engels en wordt Heathcliff gedoopt. Dochter Catherine wordt na enige aarzeling bevriend met de nieuwkomer (tja, wie had er toen überhaupt al ooit een zwarte man gezien?) en later is er sprake van een zekere wederzijdse verliefdheid, maar  haar oudere broer Hinley noemt Heathcliff een zigeuner en na de dood van z’n vader verbant hij de neger (nooit eerder is het N-woord in een verfilming van Wuthering Heights gebezigd!) naar de schuur en behandelt hem voortaan als een knecht. Uiteindelijk zal Heathcliff de wijde wereld in trekken. Catherine trouwt ondertussen met Edgar Linton, de zoon van de nieuwe en welgestelde bewoners een eind verderop in de Moors. Een paar jaar later keert Heathcliff als een rijk man terug met het voornemen om Catherine z’n liefde te verklaren en wraak te nemen op Hinley die hem destijds als een hond heeft behandeld. Catherine is evenwel gebonden én zwanger; Heathcliff beseft dat hij is teruggekomen voor een droom die er geen is.

 

Om het even over boek én film te hebben: Andrea Arnold heeft flink geschoffeld in de tekst van Emily Brontë en vooral op het einde van de film, na de terugkeer van Heathcliff, zijn er aardig wat scènes uit de roman gesneuveld. Bovendien verlegt ze de tragedie in aanzienlijke mate van Catherine Earnshaw naar het personage Heathcliff, waardoor ze nieuwe accenten (discriminatie, racisme) legt die in de originele tekst veel minder expliciet aanwezig zijn en die anno 1847 wellicht niet aan de orde waren zoals in onze huidige tijd. Dat is een wat bevreemdende keuze – die overigens helemaal past in Arnolds eerdere aanpak – want wat tijdssituering en mentaliteit betreft kiest de regisseur er wél voor om een realistisch kader te schetsen, in zoverre zelfs dat er van een wervelend kostuumdrama zelfs geen sprake is, want de boeren en de kleine adel uit de Yorkshire Moors uit die tijd stonden veraf van de verfijnd dames en heren die bijv. William Wyler portretteerde in zijn zedige en suikerzoete versie van Wuthering Heights (1939) met Laurence Olivier in de rol van Heathcliff en Merle Oberon als Catherine Earnshaw, een ronduit burgerlijke adaptatie in de stijl van de tijd.

 

De keuze van Andrea Arnold voor een realistisch en sober production design dat aansluit bij de toon van haar film heeft grote consequenties voor de look van de film: van felle kleuren is er totaal geen sprake en zo goed als de helft van de film speelt zich in het donker af. Arnold heeft ervoor geopteerd om geen extra licht te gebruiken tijdens de opnamen en dat betekent dat de kijker heel vaak nauwelijks ziet wat er eigenlijk aan de hand is. Bovendien last ze heel regelmatig panoramische scènes van de kale hellingen en valleien in, meestal onder een donkere hemel of zelfs in de regen, korte opnamen van kieviten en andere vogels die over het desolate landschap zweven en pakken close-ups van kleine insecten die nauwelijks belangrijk zijn voor de voortgang van de film. Voeg daarbij Arnolds keuze om maar af en toe muziek toe te voegen aan de eerder pessimistische verhaalstof van Emily Brontë en dan wordt deze film een loodzware kijkervaring die u met een lengte van meer dan 2 uur niet meteen in een betere stemming brengt. Dat films van Andrea Arnold vrij zwaar op de hand zijn wisten we al, maar in Wuthering Heights is er totaal geen ruimte voor af en toe een luchtige toon of een streepje humor.

 

De jonge aspirant-actrice Shannon Beer werd door regisseur Andrea Arnold ontdekt tijdens een auditiesessie op een middelbare school in Sheffield. Ze geeft gestalte aan de jonge Catherine Earnshaw die op de boerderij van haar vader vriendschap sluit met de zwarte jongen die haar vader heeft meegebracht. Arnold kiest in de eerste helft van de film voor fragmenten met zeer weinig dialogen. De jonge Heathcliff (Solomon Glave) heeft niet meer dan een handvol zinnen (hij spreekt nog geen Engels op dat moment) en dus vertelt de jonge Catherine af en toe een verhaaltje of ze zingt een volksliedje. Shannon Beer heeft een aantrekkelijk en expressief gezichtje en daarmee moet ze haar personage in de gunst van de kijker zien te manoeuvreren en dat doet ze ook, mede door haar bezorgdheid om Heatcliff en haar verwoede pogingen om hem uit de handen van Hinley te houden. Beer maakt een goede indruk in een rol met bijna even weinig woorden en bijna geen echte actie. De rest van de figuren doet er in deze versie van Wuthering Heights nauwelijks toe. Hinley is een bruut en een crapuul waarvoor de toeschouwer geen sympathie kan opbrengen en Edgar Linton, Catherines echtgenoot, heeft de kwaliteit van een natte dweil en doet weinig tot niets om Heathcliff uit de buurt van z’n zwangere vrouw te houden. In tegenstelling tot haar collega’s uit het verleden doet Andrea Arnold weinig met die karakters.

 

In het tweede deel van de film zijn er nog twee personages die er echt toe doen: Catherine en Heathcliff. De rest van de cast is niet meer dan garnituur en de korte flashbacks die de regisseur inlast over de jonge Catherine en de jonge Heathcliff zijn nog maar weinig effectief. Kaya Scodelaria neemt de rol van de volwassen Catherine van Shannon Beer over, maar ze bewijst dat een mooi gezichtje niet genoeg is om een karakter naar de voorgrond te projecteren, vooral niet als het anderzijds overduidelijk is dat de regisseur bijna uitsluitend interesse heeft voor de mannelijke hoofdrol, vertolkt door die andere debutant, James Howson. Jammer genoeg blijft ook de communicatie in de slotfase van de film problematisch, waardoor geen van beide figuren de kijker echt kan overtuigen. Howson slaagt daarin nog min of meer, Scodelaria blijft altijd te ver uit de buurt, maar opnieuw: dat is een keuze die de regisseur heeft gemaakt.

 
BEELD EN GELUID
Veel zwart en donderbruin in de interieurfragmenten, veel donkerblauw en grijs in de buitenopnamen waardoor deze Wuthering Heights een moeilijke kijkervaring wordt. Bovendien gaat Arnolds af en toe de artistieke toer op door scènes onscherp te filmen of onscherp te laten worden. Ongerechtigheden en andere beschadigingen vallen niet op, ze krijgen er de kans niet toe. De soundtrack is minimalistisch gevuld met een fragment uit een Suite van J.S. Bach, muziek van z’n zoon C.P.E. Bach en volksliedjes die Shannon Beer in een aantal scènes zingt. In de surround hoort u niet veel meer dan wind.
 
EXTRA’S
De Originele Bioscooptrailer.
 
CONCLUSIE
Een van decennialang opgetaste culturele ballast bevrijde Wuthering Heights, het moet kunnen en het is nodig om straks de tekst van Emily Brontë nog te herkennen. Regisseur Andrea Arnold is de uitgelezen vrouw om die taak te torsen, want zij heeft in de voorbije jaren bewezen dat je met een kaal scenario toch een interessante film kan maken. In dit geval slaat ze de bal evenwel mis, niet wegens het sjoffele production design, maar wegens de gebrekkige karakterisering van de personages die er nooit inslagen in de gunst van de kijker te komen. Film is vooral emotie en daaraan ontbreekt het in deze versie van Wuthering Heights.



cover




Studio: Twin Pics

Regie: Andrea Arnold
Met: James Howson, Kaya Scodelario, Paul Hilton, Simone Jackson, Steve Evets, Lee Shaw, Army Wren, James Northcote, Nicola Burley

Film:
7/10

Extra's:
0/10

Geluid:
7/10

Beeld:
7,5/10


Regio:
2

Genre:
Drama

Versie:
Benelux (NL)

Jaar:
2011

Leeftijd:
12

Speelduur:
128 min.

Type DVD:
SS-DL

Barcode:
5411939346712


Beeldformaat:
1.85:1 PAL

Geluid:
Engels Dolby Digital 5.1


Ondertitels:
Nederlands, Frans
Extra's:
Originele Bioscooptrailer

Andere recente releases van deze maatschappij