:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> ONCE UPON A TIME IN THE WEST
ONCE UPON A TIME IN THE WEST (BLU-RAY)
Bespreking door: Olivier - Geplaatst op: 2011-08-30
FILM
Weduwnaar Brett McBain (Frank Wolff) en zijn kinderen bezitten een op het eerste gezicht compleet waardeloos stukje grond dat luistert naar de naam Sweetwater. Hij voorspelt echter dat hij op korte termijn steenrijk zal worden omdat het steeds uitbreidende treinnet dwars doorheen zijn landgoed zal lopen. Hij wil van deze gelegenheid tevens gebruik maken om een volwaardig stadje te maken van Sweetwater. Bovendien staat Brett op het punt om te trouwen met Jill (Claudia Cardinale uit Otto E Mezzo), een mooie jonge vrouw uit New Orleans die weldra in Sweetwater zal arriveren voor de plechtigheid. Tot grote ramp vindt zij bij aankomst haar toekomstige man en diens kinderen dood terug op het landgoed. Ze blijken meedogenloos afgemaakt te zijn door de crimineel Frank (Henry Fonda uit 12 Angry Men) die valse bewijzen achterlaat in de hoop dat een andere outlaw genaamd Cheyenne (Jason Robards uit All The President's Men) opdraait voor de sinistere moorden. Op diezelfde dag verschijnt er nog een mysterieuze, zwijgzame revolverheld ten tonele die enkel bekend is onder het pseudoniem "Harmonica" (Charles Bronson uit The Dirty Dozen). Hij schaart zich al snel aan de zijde van weduwe Jill en bundelt zijn krachten met Cheyenne om de snode plannen van Frank te dwarsbomen. Die is er in opdracht van de kreupele tycoon Morton (Gabriele Ferzetti) op uit om Jill als enige gerechtigde erfgename van Sweetwater uit de weg te ruimen en zodoende alles voor zichzelf op te eisen.


Tijdens het bekijken van de ondertussen legendarisch geworden dialoogloze openingsscène waarin drie outlaws krampachtig de aankomst van een trein opwachten, dringt het al meteen tot je door dat je naar een meesterwerk in wording aan het kijken bent. Grootmeester van de spaghettiwestern Sergio Leone is hier op de top van zijn kunnen en toont zich een absolute kei in het creëeren van minimalistische suspense. Drie huurmoordenaars bezetten een klein stationnetje in niemandsland en wachten duidelijk op iets of iemand. Er wordt geen introductie gegeven en ook geen woord gesproken... en dan start het wachten... Eender welke andere regisseur zou al snel switchen naar de scène die de aankomst van de trein toont, maar dat doet Sergio Leone nu juist niet: hij laat ons minutenlang de verveling van de drie outlaws beleven en maakt er een visueel bravourestukje van dat tot op heden waarschijnlijk zijn gelijke niet kent. Het staat nog steeds terecht te boek als één van de allerbeste (en allerlangste) openingssequenties uit de filmgeschiedenis.

 
Nog lang vooraleer het epische verhaal zijn geheimen geleidelijk begint prijs te geven zijn we reeds overweldigd door tientallen flitsen van genialiteit. De meest adembenemende landschappen worden op onze netvliezen geprojecteerd. Leone lijkt ook een patent te hebben op perfect in beeld gebrachte close-ups van zijn personages; in plaats van de ene dialoog na de andere in te lassen laat hij de gezichten - en soms zelfs enkel de ogen - voor zich spreken. De gezichten van de acteurs en actrices fungeren als het ware als landschappen. Uiteraard heeft de schitterende soundtrack ook een zeer grote impact op de totaalervaring. Ennio Morricone componeerde de filmmuziek nog voor het filmproces van start ging en een apart deuntje voor elk hoofdpersonage. Deze muziek introduceert elk personage en typeert z'n karakter : Charles Bronson (Harmonica) wordt voorgesteld met het snerpende geluid van een mondharmonica; Henry Fonda (Frank) met het dreigende geluid van een vervormde gitaar; Claudia Cardinale (Jill) met het geluid van een lyrische sopraan; Jason Robards (Cheyenne) met het vrolijke geluid van een honkytonkpiano. Deze respectievelijke deuntjes komen meerdere malen terug gedurende de film. De muziek versterkt de binding met de personages. Simpel maar geniaal gevonden van Morricone die ook al de filmmuziek schreef voor de Dollars Trilogy met Clint Eastwood in de hoofdrol.


In tegenstelling tot de films uit de Dollars Trilogy (A Fistful of Dollars, For A Few Dollars More en The Good, The Bad And The Ugly) is het Wilde Westen op een keerpunt aangekomen in deze film. Het tijdperk van de traditionele cowboy is voorbij. Het naderende treinspoor dat het oosten met het westen zal verbinden symboliseert hier de komst van "beschaving" (lees: geld, macht en corruptie). De erecodes van de cowboys zijn duidelijk met uitsterven bedreigd. Het is dit wachten op het naderende einde ofwel het wachten op iets nieuws dat centraal staat in elke scène van de film. Daardoor kan de film met zijn totale speelduur van 165 minuten en trage opbouw op de zenuwen werken van al wie een snelle actiefilm verwacht. Diegenen die zich echter kunnen laten meevoeren door de pure schoonheid van de beelden en de magistrale sfeerschepping zullen beloond worden met een weergaloze filmervaring.

BEELD EN GELUID
Zowel de kwaliteit van beeld als geluid op de gerestaureerde versie zijn een regelrecht schot in de roos. De beeld- en geluidskwaliteit waren destijds al verbazingwekkend goed op de Special Collector's Edition-dvd uit 2003 en op Blu-ray worden we nog wat extra in de watten gelegd (dit in tegenstelling tot de Man With No Name Trilogy die een tegenvallende transfer op Blu-ray kreeg). Once Upon A Time In The West wordt ons aangeboden in 1080p high definition met een aspect ratio van 2.35:1. Paramount heeft zichzelf overtroffen met deze presentatie die een hoog gehalte aan rijke details etaleert, met name in de close-upscènes die overvloedig aanwezig zijn in de film. Het handelsmerk van Sergio Leone komt daardoor extra tot zijn recht. De weergegeven kleuren zijn doorgaans erg levendig en waarheidsgetrouw, alhoewel de huidtinten heel af en toe een iets te rode glans over zich heen lijken te hebben. Ook de overige scènes ogen scherp en kleurrijk zoals bijv. de woestijnlandschappen van Monument Valley en het interieur van de rijkelijk gedecoreerde treinwagon van Morton.


Het DTS-HD Master Audio 5.1-geluidsspoor is een waar genot voor het oor. Ook hier krijgen we een glorierijke upgrade ten opzichte van de dvd-release : Een hoogst entertainende lossless mix die alle liefhebbers van deze klassieker zal kunnen bekoren! Gebaseerd op het originele sounddesign van de film wordt de audiotrack grotendeels naar de achterste speakers verplaatst met toevoeging van subtiele ambienteffecten die enkel worden aangewend wanneer een scène dit vraagt. Tijdens de vroege scène op het landgoed van de McBains zijn de dierengeluiden prominent hoorbaar; de angstaanjagende stilte die erop volgt heeft dan ook een extra grote impact. De dialogen zijn zeer goed verstaanbaar en de filmmuziek van Ennio Morricone klonk nooit eerder zo effectief en warm. Kortom, de audiomix is subtiel en atmosferisch tijdens de stille scènes (bijv. het kraken van een windmolen of het gieren van de wind) en overweldigend tijdens de revolverduels.


EXTRA'S
Alle extra's van de Special Collector's Edition-dvd zijn overgenomen op deze Blu-ray-uitgave. De originele bioscooptrailer kreeg een upgrade naar 1080p HD en de overige featurettes een upgrade naar 420p HD. De extra's blinken misschien niet uit in kwantiteit, maar scoren wel zeer hoog wat kwaliteit betreft. De meeste extra's zijn met Nederlandse ondertiteling te bekijken (het audiocommentaar enkel met Engelse ondertitels).

- Audio Commentary: deze zeer informatieve commentaartrack is ingesproken door grote namen die betrokken waren bij de productie zoals schrijver Bernardo Bertolucci en actrice Claudia Cardinale. Hun commentaar wordt nog meer aangevuld met boeiende duiding door regisseurs John Carpenter, John Milius en Alex Cox. Ten slotte leveren ook filmhistorici Christopher Frayling en Sheldon Hall nog een bijdrage aan het geheel. Al van bij het begin - de analyse van de geniale openingsscène door Frayling - weet het audiocommentaar te boeien en het laat je aandacht geen moment meer los, ondanks de lange speelduur van 165 minuten. Dit is een absolute must-listen voor alle fans van dit meesterwerk.
- An Opera of Violence (29 min.): in deze diepgaande en uiterst informatieve minidocumentaire geven dezelfde deelnemers uit het audiocommentaar toelichting bij diverse fascinerende thema's zoals de lange aanloop naar de carrière als regisseur van Leone, andere klassieke westerns die als inspiratie dienden voor de film (met name High Noon en Johnny Guitar), het introduceren van een complex vrouwelijk personage in de western, de plaats die de film verworven heeft binnen het genre, de typische stijl van Leone, etc. We krijgen ook archiefbeelden te zien waarin wijlen Henry Fonda en Sergio Leone worden geïnterviewd.
- The Wages of Sin (20 min.): dit is eigenlijk gewoon een voortzetting van de vorige featurette met dezelfde participanten. Deze keer wordt er dieper ingegaan op de filmlocaties, het perfectionisme van Leone in de setopbouw, het kostuumontwerp, de montage en de nasynchronisatie. Opnieuw worden we getrakteerd op een heleboel bijzonder interessante weetjes. Zo komen we bijv. te weten dat de set van het dorpje Flagstaff meer geld kostte dan het totale budget van A Fistful of Dollars.

 
- Something To Do With Death (18 min.): de onderwerpen van deze derde featurette zijn de menslievendheid van regisseur Sergio Leone, het partnership tussen Leone en Ennio Moriccone, de doorbraak qua geluidsontwerp die de film bewerkstelligde, de invloed van politiek op het medium film in de jaren 60, het uitblijvende succes bij de bioscooprelease in de Verenigde Staten (en het enorme succes in Parijs) en de nieuwe impuls die Leone met deze film gaf aan de western. Opnieuw krijgen we veel informatieve details te horen over het productieproces.
- Railroad: Revolutionising The West (6 min.): een educatief stukje over de geschiedenis van het Amerikaanse treinnetwerk en hoe de trein in de film als metafoor diende voor de komst van beschaving maar ook geld, macht en corruptie.
- Locations Then & Now (7 min.): met de soundtrack van de film op de achtergrond passeren de originele foto's van de filmlocaties de revue, gevolgd door foto's van hoe de locaties er meer dan 40 jaar later uitzien. In de meeste gevallen is er weinig of niks veranderd. Deze diavoorstelling doet je zin krijgen om zelf de vele locaties te gaan bezoeken in Monument Valley (VS) en Almeria (Spanje).
- Production Gallery (5 min.): een verzameling van zwart-witfoto's genomen tijdens het productieproces, ondersteund door de filmmuziek.
- Theatrical Trailer: de originele bioscooptrailer in Full HD.


CONCLUSIE
De magistrale openingsscène in het treinstation. Het legendarische harmonicadeuntje van Charles Bronson. De adembenemende vista's van de Grand Canyon. De oogstrelende schoonheid van Claudia Cardinale. De memorabele soundtrack van Ennio Morricone. Het lijstje aan superlatieven is eindeloos om de door velen bekroonde "western aller westerns" te beschrijven. Dit absolute meesterwerk van grootmeester Sergio Leone krijgt iets meer dan 40 jaar na zijn bioscooprelease een Blu-raytransfer om U tegen te zeggen. Nooit eerder zagen de zweetdruppels op de voorhoofden er zo realistisch uit; nooit eerder voelde het dorpje Sweetwater zo stoffig aan; nooit eerder klonken de deuntjes van Morricone zo aanstekelijk. Beste cowboys en cowgirls: haal stante pede uw ros van stal en rij in volle galop naar uw dichtstbijzijnde verkooppunt!



cover



Studio: Paramount

Regie: Sergio Leone
Met: Charles Bronson, Henry Fonda, Claudia Cardinale, Jason Robards, Gabriele Ferzetti, Frank Wolff

Film:
10/10

Extra's:
9/10

Geluid:
9,5/10

Beeld:
9,5/10


Regio:
B

Genre:
Western

Versie:
Benelux (NL/FR)

Jaar:
1968

Leeftijd:
12

Speelduur:
165 min.

Type DVD:
SS-DL

Barcode:
8714865332177


Beeldformaat:
2.35:1 HD

Geluid:
Engels DTS-HD MA 5.1
Engels Dolby Digital Mono 1.0
Frans Dolby Digital Mono 1.0
Spaans Dolby Digital Mono 1.0


Ondertitels:
Nederlands, Engels, Engels voor slechthorenden, Frans, Duits, Spaans, Zweeds, Deens, Fins, Noors
Extra's:
• Commentaar door de regisseurs John Carpenter, John Milius en Alex Cox, filmhistorici Sir Christopher Frayling en Dr. Sheldon Hall, plus Cast & Crew
• Een gewelddadige opera
• Het loon van de zonde
• Iets dat met de dood te maken heeft
• Spoorlijnen: Een revolutie in het Westen
• Filmlocaties toen & nu
• Productiegalerij
• Bioscooptrailer (HD)

Andere recente releases van deze maatschappij