FILM
In de herfst van zijn leven gearriveerd, doet de bejaarde Paul Edgecomb (Dabbs Greer) tegen zijn vriendin Elaine (Eve Brent) het verhaal over hoe hij als jonge cipier in 1935 (en erg gelijkend op Tom Hanks) getuige was van een onvervalst mirakel. Samen met zijn collega's Brutus Howell (David Morse), Dean Stanton (Barry Pepper) en Harry Terwilliger (Jeffrey DeMunn) waakt hij over de gevangenen die op de "green mile" zitten, het laatste tussenstation vóór de elektrische stoel. Spijtig genoeg is ook de politiek omhoog gevallen en sadistische bewaker Percy Wetmore (Doug Hutchison) op hun afdeling beland en hij heeft gezworen er niet weg te gaan vooraleer hij hoogstpersoonlijk iemand op de stoel heeft gaargekookt; hij begint al te kwijlen bij de idee de schakelaar eens om te mogen zetten. Alle moeite die de vier andere bewakers zich getroosten om de executie zo sereen en humaan - voor zover dat mogelijk is natuurlijk - te laten verlopen, worden door Wetmore systematisch gesaboteerd. Een indringende reeks gebeurtenissen staat hen te wachten als de voor de moord op twee meisjes veroordeelde zwarte reus John Coffey (Michael Clarke Duncan) op death row arriveert. Coffey - like the drink, but spelled differently - heeft misschien zijn uiterlijk niet mee, maar hij blijkt alleszins niet de geweldenaar te zijn die in zijn dossier beschreven wordt. Met veel gevoel voor empathie ten overstaan van zijn medegevangenen, zijn bewakers en niet te vergeten de occasionele muis die de weg naar de cellen heeft gevonden, openbaart Coffey een reusachtig geheim, een gave die onmogelijk verenigbaar kan zijn met een palmares van een tweevoudige kindermoordenaar.

Het grootste mirakel van 1999 gebeurde echter niet op het witte doek, maar in de regisseursstoel: voor regisseur Frank Darabont sloeg na The Shawshank Redemption de bliksem voor een tweede keer in op exact dezelfde plaats, merkwaardig genoeg tweemaal op rij met een verfilming naar een scenario van auteur Stephen King, door Darabont zelf tot script bewerkt. King staat erom bekend beginnende filmmakers graag een kans te geven en hij laat ze zijn scenario's voor een symbolisch bedrag verfilmen, zo lang hij maar een creatieve vinger in de pap mag houden en de film maar niet op het grote publiek wordt losgelaten zonder Kings ultieme fiat. King was ongetwijfeld van oordeel dat als hij zoveel verschillende regisseurs tezelfdertijd benaderde, er allicht ééntje tussen zat die erbovenuit zou uitsteken en een kwalitatief hoogstaande verfilming van zijn werk kon afleveren. Zo leerde King in 1983 de jonge en onervaren regisseur Frank Darabont kennen toen die het kortverhaal The Woman In The Room wilde verfilmen. Darabont manifesteerde zich als de belofte waar King op zat te azen en in 1994 brak hij bij het grote publiek door met zijn verfilming van Kings kortverhaal Rita Hayworth And The Shawshank Redemption, een prent die door diverse critici nu nog steeds als de beste film uit de nineties wordt beschouwd.

The Green Mile staat net als The Shawshank Redemption haaks op de commerciële horrorprut die auteur Stephen King blijkbaar om den brode met de regelmaat van een klok uitbraakt; de twee laatstgenoemde novellen, alsook de daarop gebaseerde films, zijn beide juweeltjes uit hun genre. Dat zowel boeken als films tot een succes uitgroeiden heeft waarschijnlijk veel te maken met de getrouwheid waarmee Darabont het werk van King adapteerde. The Shawshank Redemption ging echter bijna onopgemerkt voorbij bij de release op het grote doek en heeft vooral achteraf op video en dvd zijn reputatie gemaakt, terwijl bij The Green Mile de film reeds op voorhand de nodige verwachtingen aangescherpte. Alhoewel beide zich grotendeels in een gevangenis afspelen is The Green Mile een stuk zwaarder op de hand dan The Shawshank Redemption, mist het een echt happy end, maar is daarom een niet minder krachtig verhaal over de triomf van het menselijk kunnen. King is op zijn sterkst wanneer hij zijn niet te ver van de realiteit afspelende plots situeert in het Amerika van een paar decennia geleden met daar één of ander magisch fantasytrekje aan toegevoegd, een formule die Scott Hicks ook toepaste bij de verfilming van Hearts In Atlantis. De verhalen zijn moderne morele fabels met telkens een zeer nostalgisch decor en die sfeer - zonder daarmee dadelijk prekerig te worden - komt in Darabonts verfilmingen altijd zeer goed uit de verf. De economische depressie viert hoogtij, het doorsnee gezin bevindt zich duidelijk onder de armoedegrens en alhoewel de slavernij officieel is afgeschaft, zeker in de zuiderse staten, worden zwarten nog altijd overal buitengekeken. En alhoewel de meeste mensen van nature goed zijn, lopen er toch in elk verhaal een paar ontaarde creaturen rond die niets liever doen dan te teren op de miserie van een ander en die op het einde altijd, tot groot jolijt van de kijker, de rekening voor hun falen op menselijk gebied dubbel en dik gepresenteerd krijgen.

The Green Mile is een ingetogen en zeer spirituele film die een hoop vragen en morele dilemma's oproept, niet alleen over de onmenselijkheid van de doodstraf en dan vooral de manier waarop die wordt uitgevoerd, maar ook over kwesties als leven en dood, schuld en onschuld, boete en verlossing. Niet toevallig staat in deze film de grootste asshole aan de ander kant van de tralies, terwijl de échte held in een muffe cel wacht op zijn executie. We beleven de film door de ogen van een buitenstaander, in dit geval hoofdpersonage Paul Edgecomb, een man die zwaar twijfelt over de zin van zijn job - gevangenen executeren, sizzle sizzle - na een confrontatie met John Coffey. Met zijn briljante subtiele spel als de grote reus met het kleine hartje, vertolkt Michael Clarke Duncan een zwarte messiasfiguur die niet alleen – en naar alle waarschijnlijkheid -  onschuldig in de gevangenis zit, maar die zijn lot ook gelaten afwacht, alhoewel hij over een goddelijke gave beschikt die hem uniek maakt en die een hoop narigheid de wereld uit kan helpen in gevallen waar alle hoop al lang opgegeven is. Maar die gave vergt een prijs... Een dergelijke rol spelen voor een acteur van een meter zesennegentig die voordien alleen typecastingrollen als lijfwacht en buitenwipper toebedeeld kreeg, is geen evidentie. De vier Oscar-nominaties voor de film werden spijtig genoeg niet verzilverd, het grootste deel van de koek van 2000 werd verdeeld tussen American Beauty en The Cider House Rules en The Green Mile ging als "grote verliezer" naar huis. Jammer, want zeker Michael Clarke Duncan had als beste acteur in een bijrol de prijs méér dan verdiend.

Edgecomb, een genuanceerd acterende Tom Hanks in één van de beste rollen uit zijn niet te onderschatten loopbaan, geraakt in een morele impasse en hij betrekt noodgedwongen zijn collega's bij de zaak. Het zal uiteindelijk een scharniermoment in hun levens blijken te zijn. De drie uur durende film besteedt enorm veel aandacht aan de uitdieping van de karakters, variërend van kleingeestig (Doug Hutchison) over compassievol (Tom Hanks), getormenteerd (James Cromwell) tot compleet kierewiet (Sam Rockwell). Zonder echt te overdrijven grijpt Darabont vervolgens naar enkele mild sciencefictionachtige elementen die echter nooit zo dominant worden dat ze de plotontwikkeling onverbiddelijk in de weg staan. Met een briljant gevoel voor timing en een uitgekiende fotografie vol troosteloze gevangenismuren werkt hij naar een eclatante climax toe die emotioneel enkele zeer gevoelige snaren weet te raken bij de kijkers en waarin de protagonisten op ramkoers op een ultieme confrontatie met elkaar én hun geweten afstevenen. Alle karaktertrekken worden mooi in detail weergegeven en geprojecteerd op kleine, alledaagse zaken, bijvoorbeeld op de manier waarop ieder van hen reageert op de aanwezigheid van Mr. Jingles, een muisje dat zich in de dodencellen heeft gevestigd en dat met zijn aanwezigheid bij de éne al wat meer irritatie opwekt dan bij de andere.

Mogelijk zullen sommige mensen de film te moraliserend en te sentimenteel vinden, maar het is een feit dat The Green Mile niet alleen bijzonder ingenieus in elkaar zit, de rijk gevulde beeldtaal in combinatie met de knappe acteerprestaties maken het tot een pareltje van de filmkunst.

BEELD EN GELUID
Deze high-definitionversie van The Green Mile beschikt over goeie technische papieren. In het beeld zit er een hint van sepia verwerkt die het geheel een warme en nostalgische sfeer laat uitstralen. De kleuren zien er zelfs hier en daar een klein beetje kunstmatig overgesatureerd uit, waardoor er misschien een mespuntje aan scherpte en detaillering verloren gaat in onder meer de details aan het kostuum van de gevangenisbewakers of de textuur van de gezichten. Eén en ander is natuurlijk ook wel het gevolg van de vrij softe beeldcompositie waarover een licht zweem van natuurlijk grain hangt. Ook de shots met dominant veel zwart erin, zoals de nachtelijke trip van de bewakers naar het huis van Hal, is niet altijd even fijn gedetailleerd. De compressie is echter over de hele lijn goed, wat verwonderlijk is voor een film van meer dan drie uur lang waarbij er ook nog eens evenredig veel extra's op de schijf staan. De Engelse Dolby TrueHD 5.1-mix is goed voor een film waarin op gebied van actie vrij weinig te beleven valt. De regendruppels lekken in alle surroundkanalen van de muren, tijdens een occasioneel omweer heeft het gerommel een goed richtingsgevoel en de dialoog is zeer goed te verstaan, ondanks het feit dat een deel van de acteurs één of ander zuiders koeterwaals spreekt dat op Amerikaans Engels zou moeten lijken. Een solide transfer die bewijst dat een geluidtrack niet dadelijk stijf moet staan van de bombastische soundeffecten om een goeie kwotering te krijgen.

 

EXTRA'S
De Blu-ray bevat al het bonusmateriaal van de ruim aan de verwachtingen voldoende 2-disk dvd. Parallel met de film loopt er een commentaartrack van regisseur Frank Darabont, die nochtans had gezworen zulks nooit te doen omdat hij net als Steven Spielberg de magie van de film intact wil houden. Darabont heeft echter hopen interessante dingen te vertellen: trivia over hoe hij Michael Clarke Duncan in de film nóg groter heeft doen lijken dan hij is, hoe hij een muis heeft getraind, maar ook meer algemene elementen, zoals de keuze van de muziek, de grote moeite die hij zich heeft getroost om het tijdskader authentiek te laten schijnen, etc. Hij is ook niet te beroerd om de crew die het commentaar opneemt voor te stellen en om even iets na te vragen bij de dvd-producenten. Al bij al één van de beter commentaartracks die we recent hebben mogen beluisteren.

Twee verwijderde scènes, "Bitterbuck's Family Says Goodbye" (1 min.) en "Coffey's Prayer" (2 min.), zijn desgewenst te spelen met commentaar van Frank Darabont, maar gesneuveld omwille van tijdsissues. Vermoedelijk zullen er dus nog wel meer geknipte scènes voorhanden zijn geweest, want die paar minuten maken volgens ons nu toch ook de zaak niet, maar Darabont heeft deze twee er voor de extra's uitgepikt omwille van de goeie acteermomenten. Vervolgens vinden we de screentest van Michael Clarke Duncan (8 min.) terug, alsook een make-uptest van Tom Hanks (5 min.), die oorspronkelijk ook de oudere versie van zichzelf zou spelen, maar dit concept werkt langs geen kanten - Hanks ziet eruit als een creatuur uit een Rob Zombie-film - en uiteindelijk werd er voor die rol toch maar een andere acteur aan boord gehesen. Misschien toch wel een verstandige beslissing. Naast de trailer vinden we ook een teaser terug, samen met een bijna 7 minuten durende mini-documentaire over waarom deze teaser uiteindelijk niet gebruikt werd.

Interessanter is de documentaire "Walking The Mile: The Making Of The Green Mile", die al op de 1-diskversie terug te vinden was, maar nu is uitgebreid van 10 naar ongeveer 25 minuten. Het is een redelijk promotioneel aandoende vanalles-in-één-documentaire met stukjes interview met Frank Darabont, Stephen King en verschillende acteurs en crewleden. Niet dadelijk de meest originele documentaire in zijn soort, maar toch wel al bij al een fatsoenlijk overzicht dat een goed beeld van de film geeft.

Maar dan volgt de zesdelige documentaire "Miracles And Mystery: Creating The Green Mile" met een speelduur van maar liefst 103 minuten. De documentaire is een recente, briljante retrospectieve documentaire over de film, waarin niet alleen elk aspect aan bod komt, maar waarin ook literaire academici het boek en de film kaderen in het werk van King. Onvermijdelijk wordt er hier en daar wel eens hetzelfde gezegd als op Darabonts commentaartrack, maar het is een messcherpe en kritische analyse van de film en zijn unieke atmosfeer, met bijdragen over de schepping van het tijdskader, de zoektocht naar een locatie, de acting coach van Michael Clarke Duncan, archiefbeelden van de eerste lezing van het script, de speciale effecten, een terugblik door de acteurs en een hoop commentaren van Stephen King-kenners. Enige puntje van kritiek is dat deze documentaire zowat stijf staat van de spoilers en we het bekijken ervan vóór de film zelf echt niet kunnen aanraden.

 

CONCLUSIE
Op Blu-ray is The Green Mile beslist gelijkwaardig met de special edition op dvd en het is nog altijd één van de meest spirituele werkstukken in zijn genre. Absoluut een aanrader.