MAN IN THE IRON MASK, THE (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2010-05-10
FILM
Onder het schrikbewind van de piepjonge koning Lodewijk XIV (Leonardo DiCaprio) hongert de bevolking van Parijs uit; als de koning ook nog eens de spot drijft met zijn onderdanen en hen een lading bedorven voedsel voorschotelt, is de maat vol en breken er rellen uit. In de entourage van Zijne Pretentie geeft enkel het trouwe hoofd van de musketiers, D'Artagnan (Gabriel Byrne), de koning wat krediet. Alhoewel Zijne Majesteit het zelf verkorven heeft: wanneer hij zijn oog laat vallen op Christine (Judith Godreche), de verloofde van soldaat Raoul (Peter Sarsgaard), die bewust laat sneuvelen aan het front, is Raouls vader woedend en zweert de koning ten val te brengen. En vader is niet zomaar de eerste de beste: het is musketier Athos (John Malkovich), die samen met D'Artagnan, de vrome Aramis (Jeremy Irons) en de dronken hoerenloper Porthos (Gérard Depardieu) ooit de kern vormde van de militie die het als één voor allen en allen voor één opnamen vóór de belangen van de monarchie.
Als de zaken uit de hand dreigen te lopen, onthult Aramis aan zijn voormalige kompanen een geheim waar slechts weinigen vanaf weten: de koning heeft een tweelingbroer, Philippe (ook Leonardo DiCaprio), die de vorige koning van het hof heeft laten verwijderen omdat het rijk uit elkaar zou scheuren mochten er twee opvolgers zijn. Philippe heeft tot zijn zestiende in afzondering op een landgoed gewoond, maar toen Lodewijk aan de macht is gekomen, heeft die zijn broer achter een ijzeren masker weggestopt en hem laten wegrotten in een gevangenis. Athos, Portos en Aramis menen dat ze de vergeten tweelingsbroer uit de gevangenis moeten laten ontsnappen en hem en de koning verwisselen. D'Artagnan is tegen dit idee en hij heeft hier een compleet andere reden voor dan de meesten denken. Na zes jaar eenzame opsluiting is Philippe op zijn zachtst gezegd een beetje verwilderd; wanneer de koning over drie weken een gemaskerd bal geeft, zou dat het ideale moment zijn om Lodewijk uit de weg te ruimen en zijn plaats te laten innemen door zijn broer. Athos, Porthos en Aramis hebben dus nog drie weken om van de nog steeds diep getormenteerde jongeling iemand te maken die voor een koning kan doorgaan. Hun plan valt echter finaal in duigen, want er is verraad gepleegd...
Historisch gezien zat tijdens de regeerperiode van Lodewijk XIV er inderdaad een man met een ijzeren masker gevangen in de Bastille. Er werd flink gespeculeerd over wie de persoon in kwestie kon zijn. Dat het de geheime (tweelings)broer van de koning zou zijn, was maar één van de talrijke theorieën. Even veelvuldig zijn de legenden die de identiteit van de onbekende koppelen aan een ongehoorzame generaal, een gevallen maarschalk en zelfs de naam van één van de zonen van de Engelse politicus Cromwell wordt genoemd. De meest fascinerende incarnatie is ongetwijfeld die uit de toneelwerken van auteur Alexandre Dumas sr., die een vervolg nodig had op zijn Drie Musketiers, die het in het stuk opnemen tegen de machtsgeile Kardinaal Richelieu. In het laatste vervolg, Le Vicomte de Bragelonne, waarin hij zijn personages D'Artagnan, Porthos, Aramis en Athos - op leeftijd - hun terugkeer liet optekenen, zit een act over het complot van de Man met het IJzeren Masker, die voor deze film als inspiratie diende. Dus als u nog eens lekker geschoold wil overkomen tegenover vrienden, kan u altijd zeggen dat The Man In The Iron Mask gebaseerd is op een act uit het laatste toneelstuk in een rij van drie.
Tot zover ons literair praatje van de week. Het uiteindelijke uitgangspunt is alleszins een film waard: drie van de vier legendarische musketiers vatten het plan op om de koning te vervangen door zijn broer en ze ondervinden daarbij tegenstand vanwege het vierde lid van hun gezelschap, dat kennelijk meer weet over de bizarre familiekronkels, maar die geheimhouding gezworen heeft. De film heeft erg goede kaarten dankzij de goede cast. We zien wat er van de Drie Musketiers geworden is na hun eerdere avonturen en ze zijn allemaal wat gezapiger en rustiger geworden. Aramis is priester geworden en fungeert als biechtvader voor Louis XIV, Athos leeft alleen nog voor het welzijn van zijn zoon Raoul en Porthos probeert vooraleer hij doodgaat nog zo veel mogelijk drank en vrouwen ter consumeren, alhoewel, lichamelijk laat één en ander het stilaan af weten. D'Artagnan beschermt de koning met zijn vege lijf - de manier waarop hij in het begin een aanslag voorkomt met gevaar voor eigen leven spreekt boekdelen - maar je ziet hem duidelijk twijfels formuleren bij 's Majesteits soms rare beslissingen. De vier acteurs zijn bijzonder goed gekozen: Gabriel Byrne als de geestelijke leidersfiguur, John Malkovich als de gepassioneerde, maar getormenteerde vechtersbaas, Gérard Dépardieu als de lapzwans van de familie en Jeremy Irons als de natuurlijke leider. Verrassend goed is de manier waarop Leonardo DiCaprio zijn twee rollen invult, wat erop wijst dat er achter zijn melkmuilfaçade meer talent schuilgaat dan een oppervlakkige indruk laat vermoeden. The Man In The Iron Mask is een sfeervolle avonturenfilm zonder dode momenten, met veel schwung en bravoure, die loopt als een goed geolied wiel.
BEELD EN GELUID
De film is intussen al een tiental jaar oud, maar heeft een waardige transfer op Blu-ray gekregen, die niet moet onderdoen voor tal van recente producties. Een mooi helder en stabiel kleurenpalet dat zeker de ouderdom van de film niet verraadt en een goed contrast met scherpe momenten zijn de sleutelwoorden. Grain is beperkt tot een minimum, hier en daar is misschien een kleine hint van edge enhancement te zien (o.a. in de scène waarin Porthos meent zijn eer te moeten redden door zichzelf te verhangen), maar scènes zoals die in de balzaal nemen elke twijfel weg wat de kwaliteit van de transfer betreft. De DTS-HD MA-track is van zeer goede kwaliteit; in de openingsscène in de Bastille hoor je via de achterkanalen de druppels in de vochtige kelder op de stenen vallen. De groezelige sfeer in het bordeel dat Porthos frequenteert, het hinniken en stampen van de paarden, het kletteren van de degens... de geluidstrack is evenwichtig, de geluidsmix schenkt genoeg aandacht aan diverse details en het geheel klinkt mooi onvervormd. Veel oudere transfers zouden met een opfrisbeurt als deze gebaat zijn.
EXTRA'S
Er zijn meer extra's op deze release te vinden dan op enige andere release die ik me kan herinneren, inclusief de regio 1-versie. Op de regio 2-versie van de dvd was er een interessante commentaartrack van regisseur Randall Wallace (Braveheart) toegevoegd waarin de regisseur betoogt dat hij een evenwicht zocht tussen een simpele niet te hoog gegrepen mantel-en-degenfilm en toch iets wat kwalitatief niet moest onderdoen. De all-starcast behoeft echter zoals goede wijn geen krans en de lof die de regisseur zijn eigen cast toezwaait is een beetje te veel zelfverheerlijkend. In de documentaire Myth and the Musketeers (8 min.) wordt ons verteld hoe het klassieke verhaal van Alexandre Dumas tot een moderne film is verwerkt. Een vijftal documentaires onder de naam Director's Take voorzien ons van 29 minuten achter-de-schermenmateriaal met aandacht voor verschillende stages van het filmproces. De originele featurette uit 1998 (5 min.) is een mooie toevoeging, maar duidelijk uit een elektronisch perspakket opgevist. Een kleine featurette van 2 minuten toont ons alternatieve prototypes van het masker van Philippe. De disk sluit af met 2 niet-ondertitelde trailers (5 min.) die erg smaakmakend zijn.
CONCLUSIE
Na al die jaren laat The Man In The Iron Mask zich nog altijd bekijken als een prima en gevarieerde avonturenfilm met een goeie solide cast en veel oog voor historisch detail. De Blu-ray is een waardige release voor een oudere film, alleen zou de persdienst van Fox iets meer detail mogen besteden aan de accuratesse van de tekst op de cover. Bij de opsomming van het bonusmateriaal, bijvoorbeeld.
Studio:
Fox
Regie:
Randall Wallace
Met:
Leonardo DiCaprio, Jeremy Irons, John Malkovich, Gérard Depardieu, Gabriel Byrne, Anne Parillaud, Judith Godreche
Beeldformaat:
2.35:1 HD
Geluid:
Engels DTS-HD MA 5.1
Portugees Dolby Digital 5.1
Frans DTS 5.1
Duits DTS 5.1
Italiaans DTS 5.1
Spaans Dolby Digital 5.1
Russisch DTS 5.1
Spaans DTS 5.1
Hongaars Dolby Digital 5.1
Hindoestaans Dolby Digital 5.1
Turks Dolby Digital 5.1
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Portugees, Deens, Fins, Duits, Italiaans, Spaans, Noors, Russisch, Spaans, Zweeds, Ests, Arabisch, Grieks, Hongaars, Hebreeuws, Koreaans, Chinees, Thais, Turks
Extra's:
• Commentaartrack door Randall Wallace
• Documentaire "Myth and the Musketeers"
• 5 documentaires "Director's Take"
• Original 1998 behind the scenes featurette
• Documentaire "Alternate mask prototype"
• 2 trailers