FILM
Shrek (Mike Myers) is een ogre. Een watte? Een OGRE! Een groen kaal, lelijk en vooral stinkend ding dat in zijn moeras woont, en daar liefst van al met rust wordt gelaten. Maar zelfs dat wordt hem niet gegund, want de boosaardige en grrrrrrrrrote Lord Farquaad (John Lithgow) is bezig met alle sprookjesfiguren uit zijn land te verbannen, en hen als politiek vluchteling in Shreks moeras te dumpen. Shrek krijgt het op zijn heupen, en reist samen met de babbelzieke ezel Donkey (Eddie Murphy) naar Duloc, om zijn moeras terug te eisen. Lord Farquaad, die dringend op zoek is naar een bruid, gooit het met de groene engerling op een akkoordje: als hij de prinses Fiona (Cameron Diaz) uit een door een draak bewaakt kasteel kan halen, krijgt hij zijn moeras terug, voor hem alleen. Fiona weet niet wat ze ziet als Shrek en Donkey haar twee redders blijken te zijn, en zijzelf kunnen ook alleen maar hartelijk lachen om het misverstand. Shrek escorteert Fiona terug naar Lord Farquaad, maar onderweg blijken de twee iets voor elkaar te voelen.




We presenteren u nog maar eens een versie van Shrek; na de Whole Story-box maakt onze groene vriend de overstap naar UHD, en de eerste film is gek genoeg hier niet uitgebracht, maar in Italië en Frankrijk wel, met Nederlandse ondertitels. Het verschil in prijs heeft ons naar de eerste optie gedreven. Shrek is losjes gebaseerd op het kinderboek van William Steig, gekruid met een paar hedendaagse knipogen naar onder andere blind date-shows, Disneyland en The Matrix. Alhoewel het concept van de film net is om de klassieke sprookjes van Andersen en Grimm een beetje oneerbiedig in het belachelijke te trekken, volgt Shrek uiteindelijk zélf toch de regels van het klassieke sprookjesverhaal, compleet met een en-ze-leefden-nog-lang-en-gelukkig-einde. Na een reeks ongelofelijke missers betekende de film ook een come-back voor de voordien in artistiek slechte papieren verkerende Eddie Murphy, die met zijn flamboyante vertolking als Donkey de show steelt, en ons even de herinnering aan misbaksels als Pluto Nash doet vergeten. En de manier waarop Mike Myers de eeuwige knorpot Shrek zelf neerzet, is toch ook één van zijn betere prestaties, alleszins beter dan zijn afschuwelijk slechte konijnenbakkes-typetje Austin Powers.




Soit, de critici waren wild van het concept, en beloonden Shrek met een Oscar voor beste animatiefilm. Is Shrek misschien inhoudelijk niet echt vernieuwend, het blijft vooral een benchmark op het gebied van CGI, waarmee Dreamworks en vooral Pacific Data Images groots hebben weten te scoren. Naast de klassieke score van Harry Gregson-Williams bevat de soundtrack eens niet de afgezaagde held-staart-naar-de-horizon liedjes zoals de meeste Disneys, maar een frisse popmix met onder meer Smash Mouth, Willie Nelson, Herb Alpert, Eels, Joan Jett, The Proclaimers en de Baha Men. Dé topsong waarvoor U deze film moet gezien hebben is echter Hallelujah van Leonard Cohen, in de hartverscheurende versie van Rufus Wainwright.




Niemand had bovendien kunnen bevroeden dat de film een start zou zijn voor een succesvolle franchise, met een al even succesvolle spinoff in de gedaante van Puss In Boots, die in deze eerste film jammer genoeg nog niet present tekent. Het oneerbiedige sprookjeshervertelling-genre kreeg navolging bij andere studio's, met films als Hoodwinked tot gevolg. Zonder afbreuk te willen doen aan het werk van de concurrentie, heeft Shrek toch de verdienste om hier pionierswerk te hebben verricht. Daarnaast is het ook gewoon een goed gemaakte komedie, die waarschijnlijk voor volwassenen nét dat tikje meerwaarde biedt. 

BEELD EN GELUID
Shrek is al twee decennia oud, en de animatie was toen nog niet wat deze naar huidige maatstaven is, maar de manier waarop de film op UHD wordt gezet, is wellicht de beste presentatie die u van de film kan en mag verwachten. Tegenover de Blu-ray is er toch nog een klein beetje vooruitgang te noteren, bijvoorbeeld in de textuur van het gras waar Shrek en Donkey op hun queeste doorheen reizen, en de HDR-kleuren zijn nog net iets meer geprononceerd, wat vooral voordelen biedt in de nachtelijke scènes, waarin bijvoorbeeld Shrek een angry lynch mob voor zijn deur verjaagt. Ook de texturen zijn iets beter gedefinieerd, zoals het gebak waar Gingerbread Man uit bestaat, of het hout van publiekslieveling Pinokkio - een incarnatie waar zowel Walt Disney als Guillermo del Toro nog wat van kunnen leren. We geven evenwel niet de perfecte score omdat er hier en daar een kleine hint van aliasing te zien is.




De eerste release van Shrek was overigens één van de eerste releases waarbij er werd gesegmenteerd tussen Vlaanderen (Franse en Vlaamse geluidstrack) en Nederland (Nederlandse geluidstrack). Alhoewel de schijf hier niet is uitgebracht, bevat de Italiaanse disk de beide geluidssporen, zij het alleen op de 4K-schijf. Wij prefereren natuurlijk de originele Engelse dub, al is het alleen al omdat 90 % van de woordspelingen in vertaling verloren gaat. De DTS-X geluidstrack steunt vooral op de vele popliedjes die de soundtrack rijk is, maar daarnaast zitten er enkele mooie immersieve scènes in de film, zoals die waarin Shrek en Donkey op de loop gaan voor de draak die Fiona bewaakt, en ook de atmosfeer van het (leeggelopen) Duloc is tastbaar.

EXTRA'S
De schijf bevat zowel bonusmateriaal op de UHD als op de bijhorende, niet Nederlands ondertitelde Blu-ray. Er is evenwel op beknibbeld, want de USA-versie en de voor Zavvi exclusieve UK-versie van deze schijf bevat dan weer geen Nederlandse UHD, maar nog wel een extra schijf met nog meer bonusmateriaal. Uw keuze.

De UHD bevat om te beginnen een audiocommentaar door regisseurs Andrew Adamson en Vicky Jenson en producent Aron Warner. Zeer interessant om meer te weten te komen over het ontstaan van de karakters, filmtechnieken, stemontwikkeling , problemen tijdens de productie en nog veel meer. Dan is er een interactieve fotogalerij "Shrek's Interactive Journey: I", een aanklikbare kaart waarop we getrakteerd worden op artwork, stukjes making of, technische overpeinzingen, referenties naar populaire cultuur en dienst meer. Een indexfunctie was handig geweest. Spotlight on Donkey (11:37) is een bijdrage over Eddie Murphy's babbelzieke personage, dat hem op het lijf geschreven is, waar de acteur zich ten volle aan kon overgeven. Secrets of Shrek (3:50) is een nieuwe featurette waarbij onder meer de brug geslagen wordt naar andere Dreamworks-franchises zoals Madagascar. Dan volgen er 3 verwijderde scènes (8:01), en daarna is het met Shrek, Rattle & Roll tijd voor muziek! Hier hoeven we niet veel commentaar bij te leveren, denk ik. Eerst is er de intussen grijsgedraaide Shrek in the Swamp Karaoke Party (2:53), dan de videoclips "Best years of our lives" van de Baha Men (3:08) en "I'm a believer" in de versie van Smash Mouth (3:15). Ook nieuw op UHD is een clip van Shrek the Musical "What's Up Duloc" (3:56), en er is de Dreamworks Animation Jukebox.




De Blu-ray bevat het audiocommentaar, de fotogalerij "Shrek's Interactive Journey: I", de documentaire Spotlight on Donkey (11:37), de drie verwijderde scènes (8:01), de Shrek in the Swamp Karaoke Party (2:53) en de videoclips van de Baha Men en Smash Mouth. Daarnaast krijgen we ook nog een picture in picture-track "The animator's corner", een standaardsupplement dat bijna op elke Dreamworks-titel terug te vinden is, waarin we in een klein schermpje het volledig productieproces van de film kunnen volgen, inclusief het werk van de digitale tekenaars, de stemacteurs, kleurenstudies, de muziek en natuurlijk de bijzonder amusante bezigheid van het scenario bij elkaar te pennen met een paar sprookjesboeken onder de armen die dringend door de mangel moeten worden gehaald.

CONCLUSIE
We hebben er het raden naar waarom de 4K-schijf van Shrek hier niet wordt uitgebracht, want voor films als deze is er een (grote) markt. Er is echter in Italië één bonusdisk gesneuveld.