INCREDIBLES, THE (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2011-04-25
FILM
De gloriedagen van de anonieme, gemaskerde superhelden, die in de jaren 60 de misdaad bestreden, zijn voorbij. Nadat Mr. Incredible alias Bob Parr (Craig T. Nelson) een proces aan zijn broek gesmeerd kreeg nadat hij iemand geredde die feitelijk zelfmoord wilde plegen - je moet het lef maar hebben, hè - volgen de processen elkaar in sneltreinvaart op. De overheid heeft daarom een soort van relocatieprogramma opgezet dat de voormalige superhelden een andere identiteit aanmeet én ze vrijstelt van rechtsvervolging, als ze maar beloven hun superheldentrucjes nooit of te nimmer meer uit te halen. Dus vinden we Bob terug als een minimum wage slave die voor een verzekeringsmaatschappij zoveel mogelijk kleine garnalen moet leegpersen. Bob is intussen wel getrouwd met Helen (Holly Hunter), ook zij een superheldin met als pseudoniem Elastigirl, een naam die ze te danken heeft aan haar euh... buigzaamheid. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Terwijl Helen zo goed mogelijk probeert om hun dochter Violet (Sarah Vowell), die zich onzichtbaar kan maken en beschermende krachtvelden kan oproepen, en zoon Dash (Spencer Fox), die probleemloos elke geluidsbarrière doorbreekt, af te leren om hun superkrachten te gebruiken en ze smeekt om zo goed mogelijk in de grijze massa op te gaan, gaat Bob er met zijn vroegere kameraad Frozone (Samuel L. Jackson) nog regelmatig op uit om anoniem heldendaden te verrichten. Maar het wordt hoe langer hoe linker. Als Bob ontslagen wordt, krijgt hij van tussenagente Mirage (Elizabeth Peña) een wel heel aanlokkelijk aanbod om voor een exuberant groot bedrag een op hol geslagen gevechtsrobot te temmen op het afgelegen Nomanisan Island (hebt U hem?). Bob maakt Helen wijs dat hij voor zijn werk naar een congres moet; intussen bestelt hij bij de befaamde modeontwerpster Edna Mode (Brad Bird) een nieuw ensemble kostuums voor de hele familie. Ze zullen het nodig hebben, want een nieuwe aartsschurk bedreigt de samenleving. Zijn naam is Syndrome (Jason Lee) en hij heeft nog een serieus eitje te pellen met Mr. Incredible.
Zes ongelofelijke animatiefilms op rij afleveren zonder noemenswaardige uitschieters naar onder, het is niet voor iedereen weggelegd. De ongelofelijke studio Pixar, pioniers van de computeranimatie, is het weliswaar gelukt. Na de beide Toy Story-films, A Bug's Life, Monsters Inc. en Finding Nemo is deze The Incredibles alweer een artistiek en commercieel schot in de roos. The Walt Disney Company moest des te meer met lede ogen aanzien hoe Pixar op creatief vlak ongelofelijk boven zijn hoofd is uitgegroeid, wat uiteindelijk resulteerde in het feit dat de leiding van Pixar kort na het verschijnen van deze film een paleisrevolutie pleegde, en Michael Eisner bij Disney met dank voor bewezen diensten aan de deur werd gezet; met hun eigen producten zoals Home On The Range konden ze niet tegen het Pixar-geweld opboksen en hun eigen CGI-fabriekje draaide vierkant met onder meer een film als Chicken Little. Pas sinds de komst van Lasseter als CEO van Disney zijn de puntjes (of moeten we zeggen Luxo Jr.?) weer op de I gezet.
En ondanks dat ongelofelijke overschot van talent dat in de Pixar-animatiestudio's ronddwaalt, hebben voor deze The Incredibles oudgedienden John Lasseter en Andrew Stanton een stapje opzij gezet en is de ongelofelijke Brad Bird aan boord gehesen als regisseur. Bird maakte met succes carrière met de ongelofelijke monsterhit van 20th Century Fox van het laatste decennium, The Simpsons, alvorens voor Warner via de kritisch ongelofelijk geacclameerde klassieke animatiefilm The Iron Giant nog meer bekendheid te verwerven. De jaren 50 en 60 zijn blijkbaar het geliefde biotoop van Bird, want ook The Incredibles is oververzadigd met referenties over de vele films en series met gemaskerde helden die in dat era schering en inslag waren. De vele "oude" fragmenten in de film, compleet met ongelofelijk gebrekkige audio- en videokwaliteit, zijn meer dan een duidelijke knipoog voor de nostalgici onder ons. Bird voegt daar nog zijn ongebreidelde fantasie aan toe om de link te leggen met hedendaagse situaties, zoals het onderduikprogramma van de anonieme superhelden en de plaag van liability suits die in Amerika schering en inslag zijn. En op verzekeraars heeft Bird het blijkbaar ook al niet begrepen. Soms gaat hij toch iets te plat op de buik door in zijn film per se een moraal te willen stoppen over het belang van familiewaarden, wat een beetje haaks staat op de ongelofelijk chaotische stijl van zijn film. Maar 115 minuten het publiek amuseren met een stukje eye candy als dit is een ongelofelijke prestatie, en voor de volgende computeranimatiefilms zijn de standaarden alweer een stukje verlegd. Dit was overigens de eerste film van Pixar waarin mensen duidelijk de hoofdrol spelen in plaats van speelgoed, vissen of harige monsters. Had men geprobeerd om daar realistische animaties van te maken, dan was The Incredibles ongelofelijk op zijn bek gegaan. De figuren zijn op zijn zachtst gezegd een bende ongelofelijk vreemde creaturen met lichaamsverhoudingen die langs geen kanten kloppen, superhelden die ongelofelijke acrobatieën uithalen en een hoop rekwisieten die allemaal uit rubber schijnen te zijn gemaakt, getuige de dynamica waarmee ze tegen elkaar knotsen. Deze cartooneske aanpak leidt tot ongemeen grappige effecten, zoals het kleine autootje waarmee Bob Parr zich verplaatst en waar de kolos amper in past, die de film ongelofelijk veel pit geven.
Dat The Incredibles een grote film zou worden, konden we al bijna aflezen aan de verzorgde teaser trailer - naar goede Pixar-traditie een stuk animatie dat niet uit de film zelf afkomstig is - waarin Mr. Incredible ter hulp wordt geroepen, maar een ongelofelijk heroïsch gevecht moet leveren om zijn broeksriem dichtgeknoopt te krijgen. Even zag het er nochtans naar uit dat de film het daglicht niet zou zien. Steen des aanstoots was het personage Elastigirl, op wier naam een copyright rust bij DC Comics dat in de jaren 60 de stripreeks Doom Patrol had lopen waarin een personage met toevallig dezelfde naam figureert. Uiteindelijk is met Pixar een compromis bereikt opdat ze niet de hele film zouden moeten herwerken, zodat de naam "Elastigirl" in de film mocht gebruikt worden, maar moest verdwijnen van alle afgeleide merchandisingproducten, waarin de echtgenote van Mr. Incredible onveranderlijk wordt aangeduid als "Mrs. Incredible" - let er maar eens op bij uw volgende bezoek aan de speelgoedwinkel. We vermoeden dat Brad Bird zijn eigen project, waaraan hij overigens al van in de jaren 90 op broedde, niet wilde afschieten door opzettelijk plagiaat pleegde. Hij is daar gewoon té geniaal voor; eerder is het kenmerkend voor de ongelofelijke manier waarop Bird zich heeft ingeleefd in de superheldendoctrine van weleer. De referenties over films en strips uit het genre is niet te tellen; zo opereert Mr. Incredible in Metroville, duidelijk een samentrekking van Metropolis en Smallville. Mirage lijkt niet toevallig op Storm uit X-Men, één van de terloops vernoemde collega's van Mr. Incredible; Gazerbeam lijkt wel heel erg op zijn tweelingbroertje Cyclops uit dezelfde film- en stripreeks, en de centrale computer van Mr. Incredible's aarts-nemesis Syndrome is duidelijk een knipoog naar de Cerebro. Maar de ingevoegde homages parodiëren bijvoorbeeld ook op onschuldige manier oud-medewerkers van Disney Frank Thomas en Ollie Johnston, die op het einde een kleine cameo vertolken.
Ook het aan boord gehesen personeel is weer ongel... euh, bijzonder goed gekozen. De rol van Mr. Incredible wordt vertolkt door oudgediende Craig T. Nelson, terwijl Elastigirl gevoicet wordt door voormalig Oscar-winnares Holly Hunter (The Piano). In de rol van Frozone herkent u waarschijnlijk zonder problemen Samuel L. Jackson, en Mirage is ingesproken door Elizabeth Peña. Nog een opmerkelijke naam in de voice cast is die van auteur/regisseur Brad Bird zelf, die gestalte geeft aan Edna Mode, een karikatuur van de legendarische kostuumontwerpster Edith Head. De muziek wordt verzorgd door Michael Giacchino, die onder meer ook de vaste huiscomponist van de tv-reeks Alias is.
Dynamisch! Energiek! Krankzinnig! Van de pot gerukt! Het zijn maar enkele begrippen om deze film te beschrijven. De (zoveelste) Oscar voor Pixar was met deze film een feit - het werden er uiteindelijk twee, want ook de sound editing viel in de prijzen - maar gezien de manier waarop de kloof met de naaste concurrenten alsmaar groeit, is het niet moeilijk om in te zien hoe dat komt.
BEELD EN GELUID
U hebt The Incredibles nooit gehoord als u 'm niet op deze DTS-HD MA 5.1 ES-track heeft gehoord. In de bespreking van de dvd gaf ik net niet de maximale score omdat er denkelijk nog net een ietsje meer uit te halen was met een fatsoenlijke DTS-track. Met deze ongecomprimeerde track wordt het kleine verschil tussen goed en perfect netjes dichtgereden. Strakke geluidseffecten bij de vele technische gadgets die de film rijk is, ruim afgementen explosies die de kamer doen trillen, maar even goed zeer subtiele effecten, zoals het versplinteren van de ruit van het autootje van Bob als hij op een baaldag het portier van zijn rijdende koekendoos iets te hard dichtgooit. De stemmen zijn duidelijk en bewegen mee in het ruimtelijk kader al naargelang in welke hoek van het scherm de personages zich bevinden. Het beeld verdiende in dvd-versie reeds een maximale score en dat iser met de Blu-ray uiteraard niet slechter op geworden. Wat vooral opvalt is dat de "slechte" archiefbeelden die opzettelijk onder de ruis en artefacts zitten er zeer geloofwaardig oud uitzien. De kleuren zijn buitengewoon goed; het grijze en doffe domineert als Bob Parr zich moet uitsloven als kantoorslaaf, en dat verandert in een explosie van kleurenpracht als hij als zijn alter ego Mr. Incredible op het exotische Nomanisan Island in de jungle een op hol geslagen robot mag trachten uit te schakelen.
EXTRA'S
O jee, hier gaat het duidelijk mis. Maar dan serieus mis. Tot nog toe was er geen enkele Pixar-film waarop we substantieel kritiek hadden voor het niet aanwezig zijn van bestaand bonusmateriaal. Maar zoals gezegd, hier laat men een serieuze steek vallen. We krijgen in de Benelux een pakketje met 2 schijfjes: een Blu-ray met een beperkte selectie extra's en een kopie op dvd, zij het dat door een productiefout ook nog eens de (eigenlijk overbodige) dvd ontbreekt en je die alleen kan krijgen als je'm uitdrukkelijk nabestelt. Maar dat is niet het enige euvel, helaas. Al het bonusmateriaal dat op de oorspronkelijke dvd stond is verdwenen, waar deze uitgever anders toch de gewoonte heeft om die er in gearchiveerde vorm op de één of andere manier bij te zetten. En het wordt nog erger, want de versie van de Verenigde Staten bezit daarnaast nóg een hoop nieuwe, exclusieve extra's die hier helemaal niet zijn verschenen! Er is eigenlijk maar één logische uitkomst en dat is - als u niet afhankelijk bent van de Nederlandse ondertiteling en Vlaams/Nederlandse dialogen - de (regiovrije) titel uit de Verenigde Staten te importeren en deze versie lekker op het schap laten wegrotten in de vergetelheid.
Zoals gewoonlijk start de disk met een paar cross-promotionele trailers, zij het ditmaal een bescheiden aantal, voor de bioscooprelease van Cars 2 en de Blu-rayversie van The Lion King. De disk is voorts voorzien van twee commentaartracks, één van regisseur Brad Bird en producent John Walker, en een meer technische bijdrage van de animatoren Tony Fucile, Steven Hunter en Alan Barillaro. Vooral Brad Bird ontpopt zich in de commentaartrack tot een onstuitbare spraakwaterval.
Pixar heeft de traditie van het voorfilmpje nieuw leven ingeblazen. Werden we in het verleden getrakteerd op pareltjes animatiekortfilms als Geri's Game, Luxo Jr. en For The Birds, dan is het nu de beurt aan Boundin' (5 min.), een experimentje van animator Bud Lucky waarin een schaap in Montana zich doodongelukkig voelt na de jaarlijkse scheerbeurt, maar er weer bovenop geholpen wordt door de wijze Jackalope. Het filmpje wordt nog eens herhaald met een commentaartrack. Het is ook terug te vinden op de bekende Pixar Short Films Collection, net als Jack-Jack Attack (5 min.), een soort van veredelde verwijderde scène uit de film. Bij één van de laatste scènes waarin Elastigirl enkele verontrustende telefoontjes krijgt van Kari, de babysitter die zich tijdens het avontuur heeft ontfermd over baby Jack-Jack, krijgen we in dit kortfilmpje de andere kant van het verhaal te zien, waarinj Kari door de politie ondervraagd wordt over de puinhoop die de baby heeft veroorzaakt ten huize Parr. Bij het filmpje hoort ook een visuele commentaartrack. De volgende drie bijdragen zijn nieuw voor deze versie: vooreerst worden we verwend met de rondetafeldiscussie The Incredibles Revisited (22 min.), waarin de regisseur en zijn voornaamste medewerkers het over het maken van de film hebben en vooral over het feit dat ze erg in hun nopjes zijn over het eindresultaat. Al op verschillende andere Pixar-releases vonden we bijdragen in de studio stories-reeks, korte amusante anekdotes over het dagelijkse leven op de werkvloer bij Pixar. In Studio Stories: Gary's Birthday (1 min.) wordt zo'n anekdote geïllustreerd met storyboards - bij Pixar ademen ze echt allemaal het animatievirus uit. Tot slot krijgen we Ending with a Bang: Making the End Credits (2 min.), waarin aan de hand van een zeer uitgekiende 2D-animatie de hoofdrolspelers inzake verschillende aspecten van de film zoals speciale effecten in de bloemetjes worden gezet.
Een hoop bonusmateriaal is dus van de disk afgestript, zelfs ten opzichte van de oude dvd-versie. Onder meer de afwezigheid van de verwijderde scènes is een onvergeeflijke handicap.
CONCLUSIE
Met de jaren ben ik eigenlijk een klein beetje vergeten hoe goed The Incredibles is en terugkijkend op de intussen voortgeëvolueerde Pixar-catalogus is het zeker een buitenbeentje omdat het één van de weinige films is waarin mensen een centrale rol spelen. De film betuigt op respectvolle wijze eer aan de superheldenhype uit de sixties, maar is daarnaast ook zoveel meer. De beeld- en geluidskwaliteit van deze disk zijn uitstekend, maar omwille van de ongelofelijk grote gaten in de bonussectie kan ik ondanks alles deze disk niet aanbevelen.
Studio:
Disney
Regie:
Brad Bird
Met:
Craig T. Nelson, Holly Hunter, Samuel L. Jackson, Jason Lee, Spencer Fox, Sarah Vowell, Elizabeth Peņa, Brad Bird
Beeldformaat:
2.39:1 HD
Geluid:
Engels DTS-HD MA 5.1 ES
Frans DTS-HD HR 5.1 ES
Frans DTS 5.1 ES
Vlaams Dolby Digital 5.1 EX
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Engels CC
Extra's:
• Geanimeerde menu's
• Cross-promotionele trailers
• Audiocommentaar door regisseur Brad Bird en producer John Walker
• Audiocommentaar door animatoren Tony Fucile, Steven Hunter en Alan Barillaro
• Kortfilm "Boundin'" + audiocommentaartrack
• Kortfilm "Jack Jack Attack" + visueel commentaar
• Documentaire "The Incredibles revisited"
• Documentaire "Studio stories: Gary's birthday"
• Documentaire "Ending with a bang: making the end credits"